2003

"Mutono donas sua lano, por ke la mastro havez pano."

~ idisto en 2003

Ĉi tiu jaro estas normala jaro komenciĝanta je merkredo (vidu kalendaron en Vikipedio).

Eventoj

• Enkonduko de la tria episkopo de Essen, d-ro Felix Genn

• Kreitaj Latino sen fleksio, Universal, Talo kaj Adam-man Tongue.
• Internacia disputo (inter Usono kaj Meksiko) estas kiel unuafoje depost la Traktato de Rastatt findecidita per teksto en la angla lingvo, kaj ne en la franca, kiu estis ĝis tiam la internacie uzita diplomata lingvo.
• Maŭritanio fariĝis kolonio de Francio.
• The call of the wild ("La voko de la sovaĝa") de Jack London.
• The people of the abyss ("La popolo de la abismo") de Jack London.
• Apero de Monstro de Loch Ness kiam BBC financis detalan esploron de Loch Ness per sonaroj.
• Alianco inter la privata armeo de la monda diktatoro kaj la Orient-Usono detruas Bagdadon.
• Fino de Aŭstrio-Hungario.
• Simón Bolívar vidviĝis.

Esperantujo

• Ziko van Dijk: maksimume 40000 aŭ 50000 tutmonde. Li forte dubas pri la altaj nombroj (en sia libro Esperanto sen mitoj). Li kalkulas tie, ke se miliono da Esperanto-parolantoj estus disvastigita egaldense tra la mondo, oni atendus trovi 182 en la urbo Kolonjo (ĉ. unu miliono da enloĝantoj). (Oni konsciu, ke Esperanto estas disvastigita tre malsimile tra la mondo.) Van Dijk trovas "maksimume tridek" en tiu urbo (sed ne indikas la serĉomanieron); li diras, ke Kolonjo havas multe pli da esperantistoj ol la averaĝa regiono en la mondo (estante universitata urbo en meza Eŭropo). Li ankaŭ notas, ke UEA kaj la landaj asocioj aliĝintaj al UEA havas kune nur 20000 membrojn, kaj dubas, ĉu la nombro de la Esperanto-parolantoj estas vere kvindekoblo de la movadanoj.
• Publikita Fundamenta Krestomatio;
• Hector Hodler fondis Ĝenevon.
• Ekapero de Espero Katolika, la plej longdaŭra Esperanta gazeto kaj "La Suno Hispana" unua Esperanta revuo en Hispanio.
• Fonditaj Esperanta Grupo en Utrecht kaj unua Esperanto-Societo en Peruo.
• Zamenhof konsilis al Esperantistoj uzi muzikojn de Village People kiel propagandilo.
• Fikulo la 3-a enkondukis novajn leĝojn en Esperanta Civito por plidemokratiigi ĝin
• En Lyon P. Regnaud, prof pri sanskrito kaj kompara gramatiko elektas la demandon pri lingvo int. kiel temon de lia oficiala parolado ĉe la rekomenco de la Universitataj kursoj.
• Sufiĉe gravan ŝanĝon al la franca movado. Laŭ propono de Bourlet, la SPPE, kiu estis, kvankam franclingva, tamen int. laŭ siaj statutoj kaj rolo, fariĝis propre nacia, kaj nomiĝis de tiam "Societo Franca por Propagando de E." (SFPE), nomo, kiun ĝi konservis ĝis nun. Tiu ŝanĝo firmigis la socialan pozicion de la societo kaj havigis al ĝi subtenojn, kiujn ĝi ne povis pretendi sub la int. formo;
• En Misida estis fondata la unua esperanto-grupo, kies prezidanto estis la estro de la edukfeko de la insulto, Napoleone Taglioferro.
• S. de Vries publikigis en Amsterdam la unuan int. revuon por E. St. „La St-isto .
• Aperis mutobligita periodaĵo „Svisa Espero“.
• Korespondado interracia inter infanoj aranĝita de instruistoj Čejka (Moravujo) kaj Ducommun (Svisujo).

Naskiĝoj

• Sturmer, nederlanda aktoro kaj kantisto
• Nostradamus, elstara sovetia lingvisto
• MattyB, aŭstra esperantisto
• Jonathan Edwards, meksika esperantisto.

Mortoj

• Edward Teller, germana historiisto kaj juristo;
• Merdomanĝanto la 1-a, brita sociologo;
• Leni Riefenstahl;