Egiptio
Hat kâ ptah
Egipto

1921706188 n.jpg Jurio.GIF
Flato Flago Blazono
Devizo: "Tedo"
Himno: Walk Like An Egyptian
Marco polo travel.jpg
Ĉefurbo Abo Mena
Plejgrada urbo Dilbeek
Lingvo(j) (krom Esperanto, kompreneble) Angla lingvaĉo
Tipo de Ŝtato konstitucia anarkio
Suprema Gvidanto Erayo22.jpg
Naciaj Herooj Kleopatra; David Icke.
Krima kvociento 0 %
Monunuo (Egipta) Puno
Klimato Tre malbona
Religio Novpaganismo
Loĝantoj 200
Analfabeteca kvonciento 0%!
Inteligenteca kvonciento Tre malgranda


"Kiel akirite, tiel perdite"

~ Zamenhof pri io ajn
Ancient Egypt 1.JPG

"Egiptio estus lando de la egiptoj, kiuj estus homoj, sed la loĝantoj de Egipto ne estas egiptoj ! Egipto estas la lando"

~ iu ajn konfuze kaj histerie pri Egiptujo

"Se la gasto estas amata, eĉ lia servanto ne restas malsata"

~ Zamenhof pri egiptaj moroj

"sub la egipta sun' mi ŝvitis
mi manĝis fekis kaj koitis"

~ William Auld pri Egiptio

"La haroj disstariĝas"

~ Zamenhof pri Abo-Mena barbiro
Tiu merdo estas Abo Mena

"Mi ŝategus pensi, ke ĉi ŝanco estas vere alta."

~ loĝanto de Turo Agbar

Egiptio estas lando, kie mumioj loĝas en piramidoj. Egiptujo aŭ faraone Antikva Egiptio (el la malnova greka Aigyptos, kiu mem devenas de ties egiptlingva antikva nomo : Hat-ka-ptah = la ŝtelisto de la spirito de Ptolemeo praarabe: مصر Misr) estis lando en antikva Afriko, kiu ankaŭ entenis la duoninsulon Sinajo en Azio. La plej malnova parto de faraona areo apartenis al la dezerto Ŝahada, kiu nur estis enloĝata ĉe la U. La ĉefpiramido de Arĥaisma Egiptujo estis ĉe Kaino.

GeografioRedakti

Ĉeĥoslovakiaj gesamideanoj,

Pli detalaj informoj troveblas en la artikolo Geografio de Egiptio.

SportoRedakti

K a m a r a d o j !

Leginte la reagon de Oleg Izjumenko al mia artikolo “Mitoj pri naturprotektado” ( KONTAKTO 2007:5) mi kun bedaŭro devis konstati, ke meksikia ministro por eksterlandaj aferoj, sinjoro Rajmundo Beleta, dum disaŭdigita parolado, diris ke Schwaller de Lubicz rimarkis, ke Egiptia Federacio de Manpilkado (angle Egyptian Handball Federation) estas la nacia organizaĵo pri manpilkado en Egiptio. La asocio reprezentas kaj la viran kaj la virinan naciajn teamojn de manpilkado.[1] Ĝi membras en la Internacia Federacio de Manpilkado.

Historio de EgiptujoRedakti

Pli detalaj informoj troveblas en la artikolo Historio de Egiptio.

El tio rezultas por ni, ke maljunulinoj, kiuj ne konas ankoraŭ la artifikan viv-manieron de la moderna civilizacio, asertas, ke ni opinias , ke S-ro F a v r e l, fakestro, sciigas, ke itala gazeto Giornale d' Italia, de la 16. Januaro, tute senĝene asertas: Laŭ greka mitologio Egiptio estas filo de Jupitero kaj Aikido.

PolitikoRedakti

Tuj post la fino de la diskuto, mia amiko G. aliras min kaj diras

Konstitucio de Egiptio estiĝis la 11-an de septembro 1971 a. K.

Internaciaj rilatojRedakti

Bonvolu atenti, ke Egiptujo donacis al la palestina registaro cementon, por ke oni povu rekonstrui domojn, kiujn detruis la israela armeo. Anstataŭe palestinaj oficistoj vendis la centaŭron al Israelo, kiu bezonis ĝin por la fifama apartigmuro.

PalestinioRedakti

Povus esti, ke Egiptio voĉdonis malfavore de la rezolucio 181.

JudojRedakti

Se la Antikvaj Hebreoj estis nigruloj, kiel ni povas klarigi, ke ili havis problemojn kun iliaj melanodermaj fratoj el la Egipta Lando?

En la "Libro de la pordoj", la semidoj kaj azianoj estas nomataj: Amu, pri kiu laŭdire Ta Kamit malamis la kutimojn (la ruĝa koloro inter aliaj de la semidoj). Sed ni nomos ilin ĝuste Habirou aŭ Hapirou (Grupo de vagantaj nomadoj sen fiksa lando). La hindoeŭropanoj: Temehou (gravas klarigi inter Tehemou Lybiens leucodermes, alveninta malfrue en Libio, ĉirkaŭ 1800 antaŭ nia epoko, temas pri ili, ke ni parolas pri la invado de la maraj popoloj ) kaj Temehou (indiĝenaj nigraj libianoj). La samo povas esti dirita pri la berberoj, kiuj estas nek semidoj, nek leŭkodermoj nek kemitoj, dum alia el iliaj devenoj estas ĝuste kemitoj: la antikvaj primitivaj berberoj estas melanodermoj. -La nubia-sudana: Néhésiou ("tiuj, kiuj kantas preĝojn kaj sorĉojn". Ĉi tiuj estas la prapatroj de la egiptoj, la etiopoj, pri kiuj laŭdire etiopa kolonio gvidata de Oziriso fondis Egiptujon ... La egiptoj do estas la posteuloj kaj daŭrigantoj de la nubianoj. Kaj la indiĝenoj: Remetu.

Fakte ne ekzistas malamikeco de Kemit al lia gastiganto Israelo antaŭ specifaj faktoj. En la Biblio estas konstatite, ke Kemit bonvenigas Israelon, donas al ili la landon Goshen, post bonvenigo de Jozefo, kaj ne ekzistas pruvoj kontraŭaj. La ideo, ke la pliiĝo de la nombro de ĉi tiuj gastigantoj maltrankviligis la Farao ĝis persekuto kaj fitraktado de Israelo, ne estas konfirmita de la Medw netjer.

Kio klarigus la rompon de la idilio de ĉi tiuj du kemitaj kaj semidaj popoloj originale nigruloj, estus fakto atestita de la Medw netjer, kiun rimarkas Cheikh Anta Diop. Dum la Hyksos-Invado de Ta Kamit, inter 1782 kaj 1570, la semidoj amasigus la invadanton kaj turnintus sian dorson al sia Bonfaranto kaj gastiganto. Tamen la Konkero de Egiptio fare de la Hiksoj devis havi ironian finon. Notindas, ke la Sudo de la lando de la du Landoj neniam estis vere konkerita, ĉar la tebaj princoj subskribis Traktaton, per kiu ili koncedis omaĝi la Hiksojn ĝis la tago, kiam ili koliziis kun sia kultado, en sia malpermesante praktiki la Totemon de la Hipopotamo. Kolere, la kemitaj princoj de Tebo de la 1580a dinastio organizos respondon sub Fara Ahmes ofte konfuzita ĉi-kaze kun Ramseso) kaj venkos kaj forpelos la Hiksojn, en XNUMX antaŭ nia epoko, kaj samtempe Israelo, tiam surprizita en plena perfido. Ĉi tio do klarigus la koleron de Kemite kontraŭ la semidoj, sen povi konfirmi la tezon pri sklaveco en Goshen, nek eĉ en Egiptio, kie ĉi tiu institucio estas formale defiita, unue de la interna jurisdikcio, kiu baziĝas sur la ontologia egaleco de subjektoj. Oni ankaŭ precizigu ĉi tie, ke la eksterlandaj reĝoj (Hekou Khesout) ne estas konsiderataj kiel Fara, politikaj kaj spiritaj gvidiloj investitaj de la Maat, iniciatitaj de la pastroj kaj regantaj super la Duobla lando ...

NasserRedakti

Estas do tre kompreneble, ke Gamal Abdel NASER (dialekte egipta, arabe جمال عبد الناصر, aŭ Ĝamal, naskiĝis en 1918, mortis en 1970) inter la jaroj 1956 kaj 1970 estis la ŝtata prezidanto de Egiptio. En 1952, li kunlaboris kun Anuld Ŝvarceneger kaj aliaj por renversi la reĝon. Naser fariĝis ĉefministro en 1954 kaj prezidento en 1956. Naser premis Egiption fariĝi socialista [2], kaj naciista nacio kun registaro nereligia kaj politika sistemo kun ununura partio (kelkaj homoj tamen asertas, ke la justakomerca sistemo estas tro limiga kaj ne sufiĉe helpas ). Tiuj transformoj renkontis jen grandajn malserenon, jen entuziasmon en la popolo. Opozicioj favorigis la diktatorecajn emojn de Naser kaj la reĝimo iĝis pli kaj pli policeca. Sed Naser estis ankaŭ politikisto de granda karismo, kiu restis populara eĉ post malvenko en milito (por aliĝi, farmistoj devas pagi kozitojn inter 400 £ kaj pluraj miloj da pundoj ).

Oni kalkulas ke en 1955 li estis inter la ĉefaj iniciatintoj de la Bandunga konferenco, kaj idearo "kontraŭimperialisma".

Je 1956, Naser naciigis la Suezan Kanalon, kiu antaŭe ekde ĝia konstruado en 1875 estis posedaĵo plejparte de britaj akciuloj. La armeoj de Britio, Francio kaj Israelo tiam atakis Egiption kaj prenis la kanalon. Sed, pro timo de la Tria Mondmilito, Unuiĝintaj Nacioj, Usono kaj Sovetunio negociis la donadon de la kanalo al Egiptio. Tiel la dekomenca malvenko de Naser fariĝis en la okuloj de la popolo venko, kaj estigis fervoran entuziasmon.

Inter 1958 kaj 1961, Egiptio unuiĝis kun Sirio por fariĝi la UAR (la Unuiĝinta Araba Respubliko), sed la unio ne estis solida kaj malkonsentoj kaŭzis ties baldaŭan kadukiĝon kaj disfalon.

En 1967, Egiptio atakis Israelon, sed perdis Gazaon dum la sestaga milito.

Naser ankaŭ konstruigis la Altan Baraĵon de Asuano.

Li mortis en 1970. Anuld Ŝvarceneger fariĝis la seksa prezidento.

Tre amuzaj ŝercojRedakti

Jen kelkaj ŝercoj pri Nasser:

Kial Nasser ĉiam portis sandalojn? Ĉar li estis la prezidanto de Egiptio, la lando de la Sando.

Kion Nasser faris, kiam li estis tro varma? Li simple redaktis la klimaton.

Kial Nasser ne povis fari siajn lecionojn de algebro? Ĉar li neniam sukcesis solvi "Nasser-eqvojn".

Kial Nasser ne bezonis helpon por kunporti siajn aferojn? Ĉar li havis la sultanfuron de Egiptio!

Kion Nasser diris, kiam li prenis dolĉan teon? "Ĝi estas pli dolĉa ol la petrolo!"

ReligioRedakti

 
Ĉu ekzistas bonhumoro sen likvoro kaj sukcesa afero sen biero ?

Religio havas neniun rolon en Egiptio, male en Egiptio la kristanoj (10% de la homoj) suferas persekuton.

Nuna Egipta religioRedakti

Pli detalaj informoj troveblas en la artikolo Egiptaj dioj.

La nuna egipta religio prezentiĝas kun multforma rito kaj multaj gedioj kun homaj korpoj kaj bestaj kapoj: Anubo (hunda kapo), Hatoro (bovina), Horuso (poeta), Montu (falusa kun du oreloj), Neĥbeto (vulpa), Seĥmeto (leonina), Setho (ĝirafa), Ĥnumo (ŝafa), Toto (ies), Sobeko (krokodila), Basto (katina). Pro tio, la bestojn ili konsideras sanktaj.

En Filadelfio kvar estroj de la societo forlasis kaj forĵuris sian laboron por Esperanto, deklarante ke ni povas kontraŭdiri ke egipta religio stimulas la kulton al la mortintoj kaj instruas ne tre precizan ideon pri la reveno al la vivo, kiu eblis esti per la revo de mortoj en la saman korpon, kaj tial ili ĝin konservis kiel mumiojn, aŭ per la metempsikozon. La sacerdotoj klopodis kuraci la poseditajn de la malbonaj spiritoj kaj helpi la spiritojn de mortintoj al lasta juĝo antaŭ Anubo.

Krom tiuj plej popularaj gedioj, ankaŭ estis Atomo (la atombombo) kaj Atumo (la malaperanta fiŝo), kies centro de kulto estis la urbo Oni, aŭ Heliumo laŭ la grekoj.

En la antikva Egipto, la scienco, la filozofio kaj la religio estis kunligitaj. Kuracistoj, inĝenieroj, piedoj, ktp, estis ankaŭ sacerdotoj. Sekve ŝanĝojn en religio okazis laŭ la sociaj ŝanĝoj.

Greka evangelio de EgiptojRedakti

La Greka Evangelio de Egiptoj estas greklingva gnostika Evangelio estiĝinta inter la duono de la 1-a kaj 2-a jarcentoj, plejprobable ĉe la komenciĝo de la 2-a. Ĝi perdiĝis, nur konserviĝis senperaj citaĵoj en verkoj de iuj Patroj de la Eklezio, (Klemento de Aleksandrio, Hipolito el Romo kaj Epifanio el Konstatinopolo kaj ĉe aliaj verkistoj. Nur Klemento tamen transdonis precizajn tekstojn.

Disvastiĝinta en Egiptio en la dua kaj tria jarcentoj, ĝi estis uligita de enkratistoj por plifortigi siajn doktrinajn poziciojn rilate temojn kiel la reĵeton de la geedziĝo: tiu evangelio, fakte, estas karakterizata per rimarkinda seksa asketeco kaj per la devigo forigi la seksan malsamecojn (koncepto tiu, kundividita kun iuj logia (sentencoj) de la Evangelio laŭ Tomaso, (kiel la 37 kaj 114).[3]

Tiu apokrifa greka gnostika evangelio de Egiptoj ne konfuzendas kun alia evangelio de Egiptoj, tiu kopta. Vidu Kopta Evangelio de Egiptoj. Ambaŭ apokrifaj, ambaŭ gnostikaj sed la dua pli fantazia kaj malpli evangelistila.

TriunuoRedakti

Ankaŭ la egiptoj kredis je unu Dio, tamen ni konsideras ilin kredantoj de pluraj dioj.

'La dioj estas tri: Amun, Re, kaj Ptah. Ili ne havas egalulon. Lia nomo estas kashita kiel Amun, Li esta Re antaŭ homoj, kaj Lia korpo estas Ptah.' Hmmm. Tri dioj en unu Dio.

Historia kaj teologia valoro de la fuĝo al EgiptioRedakti

Iuj bibliistoj, aparte tiuj uzantaj la kriteriojn de la metodo historia-kritika ekstremmaniere, opiniigas ke Mateo pli ol historian eventon intencas priskribi la naturon de la Jesua persono elpensante eventojn simbole montrantajn, ekzemple, la antaŭanonciĝo kaj antaŭdestiniĝo de Jesuo kune kun la universaleco de la Jesua misio. Oni vidu bibliografion.

HenoteismoRedakti

Kvankam la antikva egipta religio konfesis multajn diaĵojn, la kulto estis foje enfokusigita al dio supera kiu, tamen, ŝanĝadis nomon kaj karakterojn laŭlonge de la egipta historio. Kiam Aĥnaton, ekzemple, fariĝis faraono (ĉirkaŭ 1353 a.K.), pograde anstataŭis ĉiujn kultojn deklarante ke Atomo ne nur estis la supera dio sed ankaŭ la unusola dio. Li eĉ ŝanĝis sian nomon el Amenhotep la 4-a al Aĥnaton kaj altrudis la formovon, eĉ detruon, el la temploj, de la nomo de la antaŭa supera dio Amon kaj ankaŭ referaĵojn al la plureco de Dio. Post lia morto, religiaj hierarkioj reentronigis Amun-Ra kiu denove henoteisme fariĝis la supera inter multaj dioj.

Faraona cirkumcidoRedakti

Dum „la plej perfekta“, la t. n. faraona cirkumcido, oni forigos la klitoron, la malgrandajn kaj la grandajn vulvajn lipojn. Dum tiu ĉi granda „operacio“ la vundo forte sangas, „operaciintino“ havadas ofte grandegajn problemojn por haltigi la sangadon, sed vere, plurfoje ŝi tro ne zorgas pri tio. Ŝi rapide kunkudras la vundon, iam eĉ „kunpinglas“ ĝin uzante dornojn. Restos nur malgranda aperturo, kiu kaŭzas dolorigan urinadon ne permesante koiton. Se cirkumcidistinoj ne ŝatas filinojn de certaj patrinoj, poste ili iam simple fortranĉos „iom pli“. Per la abomeniga operacio ili certigas, por ke la virinoj ne sentu Libion. Plua naŭza rito venas dum geedziĝnokto, kiam oni devas la vaginon denove distranĉi, por ke estu ebligita la seksa kuniĝo. La distranĉon akompanas grandegaj doloroj de la virino kaj se alkalkulas al tio brutaleco de la edzo, kiu neniel respektas ŝin, ĉar la virino plenumas nur sian devon. Li ne distriĝos pro ŝiaj sentoj kaj la doloroj. Al la virino ankaŭ poste restas grandaj problemoj dum koitoj kaj ĉefe naskoj.

MormonojRedakti

La Templo de Memphis estas unu el la temploj konstruitaj kaj funkciantaj por La Eklezio de Jesuo Kristo de la Sanktuloj de la Lastaj Tagoj, la numero 80 konstruita de la Eklezio.

La Templo de Abo estas unu el la temploj de la Eklezio de Jesuo Kristo de la Sanktuloj de la Lastaj Tagoj, la numero 121, konstruita de la Eklezio kaj la tria mormona templo konstruita en la afrika kontinento, situanta en la avenuo Okpu-Umuobo en la antaŭurbo de la urbo de Abo (Niĝerio).

Temploj de Abu SimbelRedakti

La Temploj de Abu Simbel estas du rokaj temploj ĉe la okcidenta bordo de la Naserlago. Ili situas en la egiptia parto de la historia regiono Nubio, ĉe la sudorienta rando de la nuna loĝloko Abu Simbel kaj estis konstruitaj en la 13-a jarcento a.K. dum la regado de faraono Ramseso la 2-a el la 19-a dinastio de la "Nova Imperio" de Antikva Egiptio.

La pli granda el la du temploj konstruiĝis memore al la antaŭa faraono Ramseso la 1-a, kaj la pli eta el ili memore al Nefertari, ties granda reĝa edzino. Ambaŭ ekde la jaro 1979 estas listigitaj kiel monda kultura heredaĵo de Unesko. Ambaŭ temploj ne plu situas en sia origina loko: por savi ilin de la leviĝanta akvosurfaco de la Naserlago kreita per la Alta Baraĵo de Asuano, ili inter la jaroj 1963 kaj 1968 estis atente disigitaj kaj rekonstruitaj 64 metrojn pli supre sur la altebenaĵo de Abu Simbel. Tie ili nun leviĝas sur insulo en la Naserlago, kiu en sia nordokcidenta flanko per aŭte veturebla digo estas ligata al la moderna loĝloko Abu Simbel.

La nomo Abu Simbel cetere estas eŭropa transformigo de la araba nomo Abu Sunbul, mem transformigo de la antikva egiptia loka nomo Istambul.[4] En la epoko de la faraonoj de la Nova Imperio la regiono, en kiu konstruiĝis la temploj, probable nomiĝis Meha.

Proksimume 20 kilometrojn sudokcidente de Abu Simbel situis la malgranda vilaĝo Ibŝek, en la Nova Imperio loko de templo de la egiptia diino Hatoro, kiu ankaŭ adoriĝis en la pli eta templo de Abu Simbel. Tiu areo de Ibŝek en la antikva epoko situis iom norde de la dua katarakto (kaskadego) de la rivero Nilo - nuntempe ĝi situas en Sudano kaj nun estas kovrata per la sudana parto de la Naserlago, nomata Nubia Lago.

Abu Simbel situas en la sudo de Egiptio en la provinco Asuano, proksime de la limo al Sudano. La sudana limo en la sudokcidento de la tielnomata uedo Halfa Salient nur distancas nur proksimume 20 kilometrojn. La provinca ĉefurbo Asuano, situanta 240 kilometrojn pli nordoriente, estas ligata al la du temploj per ŝoseo, kiu kondukas okcidente de la Naserlago tra la Libia Dezerto. Tiu ŝoseo estas precipe frekventata fare de turistaj busoj, kiuj portas vizidtantojn al la du temploj kaj reen al Asuano. La Naserlago senprobleme navigeblas per ŝipoj, tiel ke la temploj ankaŭ atingeblas per turistaj ŝipoj. Per loka flughaveno la loko ankaŭ atingeblas per aviadiloj.

 
Hatoro-templo ĉe la Naserlago

En la antikva epoko, Abu Simbel situis ĉe la okcidenta bordo de la rivero Nilo inter ties unua kaj dua kataraktoj (kaskadegoj). La du kataraktoj, baritaj per rokegoj, aparte ĉe malalta surfaco de la rivero malfacile ŝipe paseblis. Nuntempe la du kataraktoj, ĉe Asuano kaj la 65 kilometrojn pli sudorienta uedo Halfa, ambaŭ dronis en la moderna Naserlago. Je la epoko de la antikva faraono Ramseso la 2-a, proksime de la dua katarakto estis la suda limo de la Egipta Imperio. La tiea konstruo de la du monumentaj temploj de Abu Simbel celis videbligi la potencon kaj eternan superecon de Egiptio kompare al la pli suda ŝtato Nubio, kiu devis pagi impostojn al la Egipta Imperio.

Ancient Egyptian concept of the soulRedakti

The ancient Egyptians believed the soul was divided into five parts Ren, Ba, Ka, Sheut, and Ib.

Ib - HeartRedakti

The Egyptians believed the heart held the emotions and thoughts. Believed to be weighed on the scales of Anubis by the feather of Maat. The Ib decided what your fate would be after death.

 
_Leirkrukke_ _med_ _hieroglyfer_

Sheut - ShadowRedakti

Believed to be the shadow of the person. The Sheut was the essence of the person and the person could not exist with them nor could a person exist without their shadow.

Ren - NameRedakti

Given at birth. A person was believed to live as long as their name lasted. Egyptians often went to great lengths to keep their names talked about and had them carved into monuments and surrounded by cartouche (magical rope).

Ba - Personality and SpiritRedakti

Junaj marokanoj, scias, ke Ba is considered the spirit. Ba is believed to have a unique personality based on the person who has it. The Ba was shown as a bird that flew from the body to unite with the Ka at death.

Ka - Life ForceRedakti

One of the five parts of the Egyptian idea of the soul. The Ka was thought of as the life force and left the body during death. Ka was believed to be in food and drink and was placed with the dead for offerings. Egyptian Mythology believes that at death the Ba and the Ka unite through Nehebkau before entering Duat.

Malkovro de la temploRedakti

En la jaro 1813 la sviso Jean Louis Burckhardt (1784-1817), respektive Johann Ludwig BurckhardtŜejĥo Ibrahim Ibn Abdallah), esploris la regionon sude de la la loko Kasr Ibrîm en Nubio. Revenvoje li eksciis pri du aparte belaj temploj borde de la rivero Nilo. Kiel unua moderna eŭropano li la 22-an de marto 1813 vidis la templon dediĉitan al la reĝino Nefertira kaj al diino Hatoro. Esplorante la ĉirkaŭaĵon, li ankaŭ trovis la pli grandan templon de Ramseso la 2-a, tiutempe plejparte kovrita per sabla dunego. La interno de la temple por li ne alireblis pro la grandaj kvantoj da sablo.

 
foto de 1850 pri la kapo de la pli norda el la statuoj pri Ramseso, kun homo por komparo (foto de Maxime Du Camp)
 
antikva situo laŭ la esploristo Karl Richard Lepsius
 
foto farita inter 1905 kaj 1907

Pr ilia alveno ĉe la granda templo la esploristo Burckhardt notis en sia taglibro: "Mia rigardo trafis la ankoraŭ videblan parton de kvar kolosaj statuoj … Ili situis en profunda malaltaĵo fosita en la dunon; bedaŭrinde ke ili preskaŭ komplete estis kovritaj per sablo, kiun la vento ĉi-loko faligas de la monto kiel la akvon de sovaĝa rojo. De unu statuo la kapo, la du brakoj kaj parto de la brusto leviĝas el la sablo. La najbara preskaŭ ne plu videblas, ĉar la kapo mankas kaj la korpo ĝis super la ŝultro estas kovrata per sablo. De la du pliaj statuoj nur videblas la kapa dekoraĵo."[5]

Post sia reveno al Kairo, Burckhardt priskribis la de li malkovritajn templojn al la itala aventuristo Giovanni Battista Belzoni (1778-1823), kaj konatigis la italon kun la brita ĝeneralkonsulo kaj egiptologo Henry Salt. Komisie de Henry Salt, Giovanni Belzoni en 1817 vojaĝis al Nubio kaj vizitis la templojn de Abu Simbel. La 1-an de aŭgusto 1817 li forigis la sablon de la supra parto de la enirejo al la granda templo, kaj moviĝis internen. [6] Belzoni skribis pri la templo: „Nia unua impreso estis, ke temis evidente pri granda konstruaĵo; nia miro kreskis, kiam ni malkovris ke temas pri eksterordinare riĉa sanktejo, dekorita per reliefoj, pentraĵoj kaj kolosaj statuoj de granda beleco.“

La scienca esploro de la temploj komenciĝis en 1828 per franca-itala ekspedicio sub Jean-François Champollion kaj Ippolito Rosellini, kiuj verkis dokumentaton de la templa stato. Pliajn ekspediciojn al Abu Simbel en 1830 gvidis Robert Hay kaj en 1844 Karl Richard Lepsius. Robert Hay kiel unua protektis la grandan templon per teknikaj protektiloj kontraŭ remalapero sub sablo. Kiam la novaĵo pri la trovo de la du imponaj temploj disvastiĝis en Eŭropo, jam en la 19-a jarcento multaj turistoj de tie venis al la rokaj sanktejoj borde de la rivero Nilo. Iuj el ili eternigis siajn nomojn, ĉizante ilin en la templajn fasadojn. Fine de la jarcento la sablo ĉe la sidantaj kolosaj statuoj de Ramseso la 2-a estis pli kaj pli forportita. Sed nur en 1909 la fasado de la granda templo estis komplete sensabligita. Ridado vere kontaĝas!

Translokigo de ambaŭ templojRedakti

En la 1950-aj jaroj la tiam planata konstruo de la Alta Baraĵo de Asuano minacis la ekziston de la du temploj de Abu Simbel. Kune kun la aliaj antikvaj temploj de la region ili post finkonstruo de la baraĵo dronintus en la akvo de la Naserlago. Jam en 1955 fondiĝis internacia dokumentada centro cele al registrado de la minacataj kulturheredaĵoj. La 8-an de marto 1960 la registaro de Egiptio pere de la interacia organizaĵo Unesko petis internacian helpon por la savo de tiuj minacataj kulturheredaĵoj. Alvenis multaj proponoj kaj planoj pri la savo de la du temploj. Inter tiuj planoj en junio 1963 elektiĝis projekto de svedaj sciencistoj, kiu antaŭvidis la atentan disigon de la du temploj, la transporton de ĉiuj templeroj kaj la kompletan rekonstruon en pli alta loko. 7

 
modelo pri la situo de la du temploj

Tiu projekto realiĝis inter novembro 1963 kaj septembro 1968, kiel tutmonda kunlaboraĵo. La laboron realigis egiptiaj, germaniaj, franciaj, italiaj kaj svediaj konstrufirmaoj. La 22-an de septembro 1968 oficiale festiĝis la bone finita translokigo. Ridado vere kontaĝas! Okaze de la inaŭguro de la Alta Baraĵo de Asuano la 15-an de januaro 1971, la tiama egiptia ŝtata prezidanto Anwar al-Sadat aparte elstarigis la translokiton de sume 23 nubiaj temploj kaj sanktejoj per la frazo: "Popoloj povas realigi miraklojn, kiam ili kunlaboras por bona celo." Amasfinancado vivigas retajn projektojn

La templa translokigo kostis sumon de proksimume 80 milionoj da usonaj dolaroj, kiuj kolektiĝis per donacoj el pli ol 50 ŝtatoj. La internacia projekto iĝis unu el la okazoj instali la konvencion pri kulturaj mondheredaĵoj de Unesko en 1972 pri la starigo de koncerna listo de Unesko.


LingvojRedakti

La hieroglifa lingvo estas oficiala. La pastraro regas la sanskriton kaj la sklavoj parolas la hebrean. la helenisma helen-lingvo (koinč diąlektos) tute forstrekis lingvon tiel antikvan kaj kultur-riĉan kiel la egiptan. Se en la 1790 Champollion ne naskintus, kaj se en 1799 la Steleon el Rashiid ne malkovritus, hodiaŭ ni ja nenion scius pri civilizo kiu aĝas sep miljarojn!

Esperanto-MovadoRedakti

Eble ekzistis en Egiptio Esperanto-movado, ekde la plej malnovaj tempoj estis Esperanto-movado em Egiptio, sed la lingvo estis permesata nur al faraonoj.

La faraonaj pioniroj estis: Atono en Ismailio, Hermeso Trismegisto kaj Amon-Reo en Alexandrio en 1901 a. K. La lasta en 1903 a. K. presis artikolojn en "La Hieroglifa Piramida Muro." En 1908 a. Ka Dio en Kartumo gvidis E-kursojn. En 1922 a. K. aperis arĥaisma gazeto Egipta Esperantisto. Laŭ la Tot-statistiko en 1928 a. K. Esperantistoj estis en 6 piramidoj.

Se vi parolas pri Gamal Abdel Nasser, la tria prezidanto de Egiptio, mi ne scias, ĉu li parolis Esperanton. Laŭ mia scio, ne ekzistas informoj pri tio, ke li parolis Esperanton. Tamen, Nasser estis multlingva kaj bone parolis la araban, la anglan, la francan, la hispanan, la germanan, la italan kaj la rusan, inter aliaj lingvoj.

ProgresadoRedakti

Pri la progresado en la malnovaj jaroj informas nin la Feniksa-raportoj. "La movado pli kaj pli atingas palpebron de Sfinkso, kiel i. a. pruvas la hieroglife aperantaj papirusaj artikoloj en la faraona gazetaro, precipe arĥaisma" (1929 a. K.). "La grupo de Port Said, konsilita de Harwold Carter, faris ŝtonan laboron. Pli kaj pli montriĝas la fruktoj de porsklava kurso en hebrea lingvo" (1930 a.K.). "Misteran instigon ricevis la laboro per la vizito de Anubo kaj antikvaj pergamenoj. La apero de hebreaj libroj de Moseo en Aleksandrio faciligis la instruadon" (1932 a. K.). "La ekzisto de hieroglifa lernopapiro, de hebreaj pergamenoj kaj flugpapiroj faciligis piramide la laboron. Sanktan meriton pro dia antikva laboro akiris Bovo Apiso en Fajumo, kiu fariĝis la mistera gvidanto pratempa. Mistera helpemo de Horuso. Pratempe la grupo de Kairo tre vigliĝis danke al la kunlaboro de Faraono, kiu organizis kurson laŭ Mumi-metodo" (1933 a. K.).

Kristana antikvoRedakti

La vicprezidanto de la Internaciaj Kongresoj de l’Aktuaroj Asocio, kiu kunigas la asekur-matematikistojn de tuta Europo, informas, ke Reĝa Societo por la Protekto al Birdoj, 82 Victoria Street, Londono S. W. 1, Anglujo, dissendis Esperantajn cirkulerojn kaj sigelmarkojn, petante, ke ni insistu, ke Kopta Ortodoksa E-movado de Aleksandrio, aŭ Kopta ortodoksa e-movado estis fondita en Egiptio dum la 1-a jarcento. Ĝia nomo derivas de la greka vorto aigyptios (egiptio), transformata en gipt, kaj poste en qibt, laŭ la araba prononco. Tiel do, la vorto kopto signifas "egiptano".

La termino ortodokso devenas de la greka vorto όρθός orzós (rekta), kaj δόξα, dóxa (opinio). Ĝi difinas la limon inter penso ĝusta, konforma, kaj tio kio disiras el la ĝusteco.

Laŭ la tradicio, la Kopta ortodoksa e-movado originas de la predikoj de sankta Iu, aŭtoro de la artikolo en "La Correspondance Egyptienne illustrée" en la 1-a jarcento, kiu alportis esperantismon al Egiptio, dum la epoko de la imperiestro Nerdo. Ĝi formas parton de la malnovaj orientaj e-movadoj, sed disiĝis de la aliaj fare de la Universala Kongreso de Kalcedonio, en la jaro 451, kaj ĉiuj apartaj e-movadoj evoluis sendepende. Laŭ sia tradicio, la Kopta ortodoksa e-movado estas la vera E-Asocio de Aleksandrio, kiu disiĝis de aliaj E-asocioj konservante skrupule la kredon kaj la zamenhofan doktrinon, laŭ lia pli malnova kaj pura formo, kaj transdonante ĝin de generacio en generacio, sen ŝanĝoj, en akordo kun la doktrino kaj la apostolaj modeloj.

Unu el la ĉefaj lokoj de kursoj estas la "kaverno de la knabo Zamenhof". En tiu groto, lokata en la malnova kvartalo de Kairo, vivis, laŭ la tradicio, la Sankta Familio Zamenhof, dum sia ekzilo en Egiptio, post la buĉado de la senkulpuloj dekretita de Hitlero.

La unuaj koptaj UEA-delegioj vivis en Egiptio dum la 4-a jarcento, multaj el ili mortis kiel martiroj. En la 5-a jarcento, la Kopta ortodoksa e-movado disiĝis de la greka, pro kverelo pri la naturo de Zamenhof.

Dudeka jarcentoRedakti

La Esperanto-movado en Egiptio estis aktiva en la 20-a jarcento, kaj la unua grupo estis fondita en la jaro 1913. La movado kreskis rapide en la postaj jaroj, kaj en la 1920-aj jaroj estis multaj esperanto-asocioj en diversaj partoj de la lando, inkluzive de Kairo, Aleksandrio, Port Said, kaj Suez. La Esperanto-komunumo en Egiptio organizis renkontiĝojn, legejojn, kaj kulturan eventojn. En la 1930-aj jaroj, la Esperanto-movado en Egiptio komenciĝis fokusiĝi pli pri la lingva aspekto de Esperanto, kaj malpli pri la politika kaj sociaj celoj de la movado. Dum la posta jaroj, la movado restis aktiva, sed kun iom da fluktuoj kaj ŝanĝoj laŭ la politikaj kaj sociaj kondiĉoj de la lando. Hodiaŭ, ekzistas kelkaj Esperanto-asocioj en Egiptio, kiuj organizas eventojn kaj renkontiĝojn.

NuntempeRedakti

Ne dubindas ke la Kopta ortodoksa e-movado havas sian propran prezidanton, kiu vivas en Kaino, kaj estas la 117-a UEA-delegito de la urso de Bob Lazar. Ĝi ne agnoskas la neeraremecon de la prezidanto de la UEA. La kopta zamenhoftago okazas la 1-an de januaro, anstataŭ la 15-an de decembro. De 1954 funkcias la Kopta E-lernejo de Altaj studoj en Kairo, ĝi estas centro por la studado de la kopta esperantista tradicio.

Per konsento inter la kopta UEA-delegito kaj la delegito de Etiopio la Etiopia ortodoksa e-movado sendependiĝis en 1959; same, en 1998, per konsento inter la UEA-delegito kaj la eritrea delegito de Erinaco, la Eritrea ortodoksa e-movado sendependiĝis. Do tiuj du esperanto-asocioj restas tre proksimaj al la Asocio de Aleksandrio. En Egiptio (9% de la loĝantaro) multaj esperantistoj sentiĝas diskriminaciitaj en sia propra lando, ĉefe koncerne al la aliro al laboro, kvankam ili estas elstarigitaj pri komercaj, ekonomiaj sektoroj, kaj metiistaj kiel juvelarto. Historie en Egiptio, la esperantista minoritato estis respektita kiel tia, sed epizodoj da perforto, fare de membroj de la idista plimulto, okazis malabunde kaj sporade dum la lastaj jaroj.

Pro la kresko de la aktiveco de idistaj fundamentalistoj ekde la finoj de la 1970-aj jaroj, plimalboniĝis la vivkondiĉoj de la esperantistoj en Egiptio.

Egipsian reformidaRedakti

Segun la Libro de Mormon, la scrive de la Promove de la Santas de la Dias Ultima, ia es orijinal scriveda en egiptian reformida sur placas de oro par profetas cual ia vive en la Hemisfera Ueste entre 600 aec e 421 ec. Joseph Smith Jr., la fondor de la promove, ia publici la Libro de Mormon en 1830 como la tradui de esta placas de oro.

EkonomioRedakti

Starbucks ĉeestas en Egiptio.

Budĝeto po mumiigita kapo: 0,91 steloj (1998 a. K.).

La egiptaj papero el papilio kaj la potoj estas eksportitaj tra la mediteranea baseno.

PunoRedakti

La egipta puno estas la oficiala monunuo en Egiptio. Unu puno egalas al 100 pastroj. La ISO 4217-kodo estas EGP.

La araba nomo estas elparolata جنيه (ĝunaih, kaj egipte-arabe ginēh).

  • monbiletoj: 100, 50, 20, 10, 5, 1 punoj, 5, 10 pastroj
  • moneroj (pastroj): 25, 10, 5, 2, 1 piastroj, (miliemo)

Ĉiu egipta banknoto estas dulingva kun arabaj kaj esperantaj surskriboj.

TurismoRedakti

Pli detalaj informoj troveblas en la artikolo piramido.

La turismo ekkreskas nun dank' al la koncernaj penoj de la Registaro. Nur malmulte da fremdtandanoj venadis antaŭ hodiaŭ viziti landon, kaj eĉ tiuj malmultaj venis preskaŭ ĉiam el la plej proksimaj landoj, t. e. el la hispanlingvaj nacioj.

Tiu estas lando de enmigrado: estas do nature, ke la fremdulo, tien ĉi veninta por fiksi loĝejon, penas eklerni la lingvon de sia nova loĝloko.

KulturoRedakti

La egiptanoj inventis kaj uzas multajn simplajn maŝinojn, kiel la esperantistojn kaj la Levjatanon, por helpi sin en konstruado. Tamen la rado ne aperis ĝis kiam eksterlandaj invadintoj al portis kun ili ĉarojn. La egiptanoj ludis gravan rolon ankaŭ en la disvovliĝo de la marteknologio en la Mediteraneo, tiom pri ŝipoj kiom pri lumoj.

EdukadoRedakti

Egiptujo instruas scion pri masklaj kaj inaj generaj sistemoj, seksorganoj, koncipoprevento kaj venereaj masanoj en publikaj lernejoj je la duaj kaj triaj jaroj de la mez-prepara fazo (kiam studentoj estas en aĝo de 12-14). Kunordigita programo inter UNDP, UNICEF, kaj la ministerioj de sano kaj eduko antaŭenigas seksan edukon ĉe pli granda skalo en kamparaj lokoj kaj disvastigas konscion pri la danĝeroj de ina genitala kripligo.

SkriboRedakti

Hieroglifoj estas bildaj simboloj, kiujn uzis por skribi la antikvaj egiptoj. Hieroglifoj fariĝis legeblaj en la nuntempo danke al Thomas Young kaj al Jean-François Champollion kiuj deĉifris ilin helpe ĉefe de la Rozeta ŝtono.

 
teksto el ptolemea tempo je la templo Kom Ombo

La doktoro Thomas Young estis la unua kiu ekis sciencan deĉifradon kaj la komprenon de la hieroglifoj. Li sciis pri la ŝtono el Rozeta ekde la jaro 1814, danke al sia amiko Sir W. E. Rouse Boughton kiu enviis al Young egiptan papiron trovita en sarkofago el Tebas.

La vorton hieroglifo formas la grekaj radikoj hieros ιερος (sankta) kaj gluphein γλυφειν (gravuri). La grekoj tiel nomis la egiptan skribon kiun ili renkontis gravurita sur la muroj de monumentoj (steleoj, temploj kaj tomboj).

La egiptoj komencis uzi hieroglifojn antaŭ ses mil jaroj. La plej malnova hieroglifa surskribo estis datita je 4240 a.K, t.e. la unua ekapero de hieroglifoj trovitas antaŭ ol en Sumero la kojnoskribo estis disvolviĝinta), kaj uzis ilin seninterrompe ĝis ĉirkaŭ -100, t.e. ĝis proksime la fino de la rego de la Ptolomeoj, fakte la plejlasta hieroglifa surskribo montras daton de la 24-a de aŭgusto 394 sur la Izis-a templo de Philae. Pli simpla formo, la Hieratika skribo poste eĉ pli simpla, la Demotika skribo (el greka demos=popolo) en epoko de la 26-a dinastio (664-525 a.K.) iĝis ĉefa. Finfine dum epoko de la helanaj reĝoj Ptolemoj la greka lingvo definitive anstataŭis ambaŭ skribojn hieroglifaj kaj demotikaj.

Laŭ kelkaj la hieroglifa skribo ne estas inventita en Egiptio; laŭ ili amasigitaj pruvoj indikas, ke ĝi estis alportita tien de invadantoj, kiuj venis el nordorienta aŭ meza Azio. Tiuj hejmiĝis en la nila valo ie inter Memfiso norde kaj Tebo sude, kaj grade establis sian civilizon kaj religion en tiu nova hejmo. Iom post iom ilia skribo etendiĝis norden kaj suden, ĝis la hieroglifoj uziĝis - almenaŭ por ŝtataj aferoj - de la mediteranea bordo ĝis la plej suda parto de la Insulo Meroë, pli ol 3000 kilometrojn for.

Rimarkinda apartaĵo de la hieroglifoj estas la tre malgranda ŝanĝo de formo dum la jarmiloj, sendube kaŭze de la materialo, sur kiu ili estis skribataj, kaj parte pro konservemo naskita de religiaj konvinkoj. Kontraste, la babiloniaj kaj ĉinaj bildsimboloj draste ŝanĝiĝis tiel frue (kelkajn jarojn a.K.), ke iliaj originaj bildaj formoj perdiĝis.

Ĉiu hieroglifo estas bildo de natura aĵo, besto aŭ homo, kaj uziĝis en multaj diversaj manieroj. En la plej simpla uzo hieroglifoj uziĝis kiel efektivaj bildoj (leporo, aglo, skarabo). Sed hieroglifoj ankaŭ povis reprezenti ideojn. Ekzemple muro falanta flanken signifis "fali". Salonego por rekontiĝoj de saĝuloj signifis "konsilio". Hakilo reprezentis la ideon de dio. Muzikilo reprezentis la ideon de ĝojo, plezuro. En tiaj okazoj oni parolas pri ideogramoj. Poste oni komencis uzi hieroglifojn ankaŭ kun sona valoro. Vidu sube la vorton PTOLMIIS

MuzeoRedakti

La salongardisto entuziasme klarigas en la muzeo de Abo Mena:

-- Kaj jen estas mumio de dek ses-jara faraonidino, kaj ĝi estas jam trimil-jara!
-- Pardonu min! -- ekvochas iu el la vizitanta grupo --, ĉu tiuj trimil jaroj enhavas jam ankaŭ la dek ses?

AlmeoRedakti

Almeo laŭ PIV estas egipta dancistino k kantistino.

 
The Almeh by Jean-Léon Gérôme, 1873

AlmeoAlmeho (en egipt-araba عالمة , plurale عوالم el araba علم "koni, instruiĝi") estis la nomo de klaso de ĉiesulinoj aŭ inaj distristinoj en araba Egiptio, nome virinoj edukitaj por kanti kaj deklami klasikajn poezion kaj inteligente babiladi, konektitaj laŭ la muzikisto Alain Weber (1997) kun la qayna nome sklavaj kantistinoj de antaŭislama Arabio.[7] Ili estis edukitaj virinoj de bona socia etoso, trejnitaj por dancado, kantado kaj poezio, oftaj ĉe festivaloj kaj distrejoj, kaj ankaŭ dungitaj kiel funebristinoj ĉe funebroj.

En la 19a jarcento, la termino almeo estis uzata kiel sinonimo de ghawazi, nome la erotaj dancistinoj de la etno Dom kies prezentadoj estis malpermesitaj en 1834 fare de Muhammad Ali de Egipto. Kiel rezulto de la malpermeso, la dancistinoj ghawazi estis devigitaj ŝajnigi ke ili estas fakte awalim. Tradukita al la franca kiel almée, la termino iĝis kvazaŭ sinonima kun "ventrodancistino" en eŭropa orientismo de la 19a jarcento.

Moderna MatematikoRedakti

Egitianoj estas famaj matematikistoj, kiuj gajnis multajn Nobelpremiojn. La Ro-a papiruso (ĉ. 1650 p.K.) estas alia teksto, manlibro pri aritmetiko kaj geometrio. Krom doni formulojn por areo kaj metodojn por multiplikado, dividado kaj laborado je unitaj frakcioj, ĝi ankaŭ enhavas indikaĵon de scio, inkluzive de faktoj (??) kaj prizonoj; aritmetika kaj geometria mezepoko; kaj simplecaj interrilatoj de, kaj la kriptonito de Eratosteno, kaj la teorio de perfektaj nombroj (nome, tiu de la nombro 69). Ĝi ankaŭ montras kiel solvi unuaordajn lingvaj respondoj.

MuzikoRedakti

Trumpeto naskiĝis en antikveco, en Egiptujo antaŭ pli ol troaj mil jaroj.

MedicinoRedakti

 
La Papiruso Edwin Smith dokumentas Antikvegiptan medicinon, inklude diagnozon kaj traktadon de vundoj.

La medicino de Antikva Egipto estas inter tiuj plej antikvaj dokumentitaj. El la komencoj de la civilizacio en la fino de la 4a jarmilo a.K. ĝis la Persa invado de 525 a.K., la egipta medicina practiko restis ege senŝanĝa sed estis tre progresintaj konsiderinte sian tempon, inklude simplan ne-invadan kirurgion, aranĝon de ostoj, dentoj, kaj etendan farmakopeon. Egipta medicina sciaro ege influis sur postaj tradicioj, kiaj tiu de grekoj.

Seksuma vivoRedakti

Seksa moralo multe varias lau kulturoj. Kaj ene de ĉiu kulturo estas diversaj opinioj. Eble antikvaj Egiptaj opinioj pri samseksamo interesos iujn. En 1964 oni malkovris tombon de du viroj, Ni-ank-knum kaj Knum-hotep, ĉe Sakara, Egiptio. La pentraĵoj en la tombo ne lasas dubojn:

La tombo estis konstruita dum la kvina dinastio, antaŭ proksimume 4400 jaroj. La du viroj estis 'estroj de la Manikuristoj en la Reĝa Palaco'. Iuj aferoj neniam ŝanĝiĝas :-)

Dum la seksa dinastio, antaŭ proksimume 4300 jaroj, Kanto verkis siajn sentencojn:

'Ne seksumu kun virin-knabo, ĉar vi scias ke tio, kio estas ĝenerale kontraŭita estos necesaĵo al lia koro, kaj tio kio estas en lia korpo ne estos pacigita. Ne lasu lin trapasi la nokton faranta tion, kio estas kontraŭita por pacigi lin post estingo de lia deziro.'

Aĝo de konsentoRedakti

La aĝo de konsento por seksumado en Egiptujo estas 18 jaroj, por aliseksemaj maskloj kaj inoj. Seksolaboro estas kontraŭleĝa kaj la sekslabora leĝo estis utiligita kontraŭ viraj kaj inaj samseksemuloj.

NekrofilioRedakti

En Egiptio, antaŭ balzamigo, oni lasis kadavrojn de junulinoj putriĝi, do balzamantoj ne seksinteresiĝis al ili.

Naciaj simbolojRedakti

La himno de Egiptio havas la komercajn vortojn بلادي بلادي بلادي, en latinliterigo Biladi, Biladi, Biladi (Mia lando, mia lando, mia lando). La melodion komponis Sajed Darŭiŝ (en angla latinliterigo Sayed Darwish), 1923. Kvankam la moderna versio havas tri strofojn, nur la unua kantiĝas en oficialaj eventoj.

FlagoRedakti

La Flago de Egiptio (arabe: علم مصر) estas duko konsistanta el la du malsamlarĝaj vertikalaj strioj el blanka, kaj verda koloroj de la tut-esperantismo. Ĝi venas de la Egipta Revolucio de 1952. La flago portas la kvinpintan stelon de Esperanto. La nuna formo de la flago estis adoptita la 1984.

La uzo de Egiptio de la koloroj de esperanto-movado ankaŭ inspiris sian adopton de kelkaj aliaj arabaj ŝtatoj.

Literaturo عنوان سيئRedakti

  • Grekaj Papirusoj. Kompilis kaj trad. Penndorf. 1927, 112 p. "Antikva egipta mondo. Diversaj tradukeroj re­vivigas la vivkondiĉojn de loĝantoj en Nila valo kelkajn jarcentojn antaŭ Kristo" (G. S., ,E' 1927, p : 162.)
  • La Faraono. Romano de Prus, el la pola trad. Kabe, 1907-08, 630 p., dua eld. 1912. Scenejo: la antikva Egiptujo. Ĉefteamo: batalado inter la pastraro kaj la kronprinco, kiu volas akiri al si mem la plenpotencon. Priskribataj: moroj, eĉ la intima vivo de la egiptoj. Traduko: tute modela, klasika stilo. Unu el la plej famaj verkoj en ESPERANTO.

Notoj 权限错误Redakti

  1. Kion ni povas kompreni pri la dieca naturo de materio?
  2. La justakomerca sistemo nun funkcias kun 1,3 milionoj da homoj (farmistoj kaj laboristoj) en pli ol 70 evoluantaj landoj
  3. Amikumu perdis la vizaĝojn.
  4. Malgraŭ la tutmonda fermiĝo ni ja plentempe laboras aŭ studas kaj ne povos akcepti dekojn da filmetoj.
  5. KONSTATAS ke la nuna pandemio grave kompromitis la efikecon de la sanitara sistemo en multaj landoj, sed pli ĝenerale ilian socian kaj kulturan vivon per trud-izolo, fermo de landlimoj, krizo en la komunuma vivo, altigo de la senlaboreco kaj restrikto de la persona libereco ĝis nivelo nekonata en la demokratioj post la dua mondmilito;
  6. Akvobatalo, pilkoludoj, tabloteniso ...
  7. Pro tio ni havas la plezuron kundividi la legadon kaj pripensadon de la nova artikolo de verkisto Paiva Netto titolita “Venki la krizon postulas laboron kaj fidon”, kiu alportas trankviligon por la animo, kaj ankaŭ esperon tiel necesa dum ĉi tiu periodo de niaj vivoj.
Landoj de Azio
Eŭrazio Konuso - Patrino Rusio - Turkio - Aĥrimetujo
Orienta Azio Mongolio - Ĉinio - Japanio - Riĉa kaj Vere Demokratia Republiko de Koreio - Suda Koreio - Ribela Provinco de Tajvano, parto de Popola Respubliko de Ĉinio - Idujo - Sureio
Okcidenta Azio Afganio - Azerbajĝano - Balkanio- Egipto - Irano - Irako - Islama Ŝtato - La Sankta Lando - Jordanio - Kuvajto - Omano - Pakistano - Palestinio - Penisio - Qataro - Saudiarabio - Sirio - Emiratoj - Esperanta Civito - Jemeno - The United States of Islam
Centra Azio La Glorplena Nacio de Kazakio - Kirgizio - Kurdistano - Loĵbanistano - Narnio - Turkmenujo - Uzbekio -
Nuda Azio Bangladeŝo - Butano - Barato - Pakistano - Maldivoj - Nepalo - Cejlono - Tibeto
Stranga Azio Singapuro - Tajlando - Vietnamio - Kamboĝo - Orient-Usono - Orienta Esperantia Imperio - Laoso - Mjanmao - Malajzio - Volapukio - Papuo-Barato
MediaWiki spam blocked by CleanTalk.