Historio de Usono
He verdulaĉo! Atentu!
Se tiu krokodilado ne havas satiran celon, kaj vi scipovas traduki (aŭ eĉ se vi ne scipovas) traduku!
"Vian vivon ĝuu, sed fremdan ne detruu"
- ~ Zamenhof pri historio de Usono
"Liberaj nacioj estas pacemaj nacioj. Liberaj nacioj ne atakas unu la alian. Liberaj nacioj ne ellaboras amasdetruajn armilojn."
- ~ George W. Bush pri historio de Usono
"Apud propra domo ŝtelisto ne ŝtelas."
- ~ Zamenhof denove pri tute alia afero
Historio de Usono ne estas tiel grava, kiel usonanoj pensas. Fakte, antaŭ ekiĝo de Usono la mondo jam ekzistis, kvankam usonanoj ne kredas tion.
Leciono pri Usona HistorioRedakti
Klaso pri usona historio.
La unuan klastagon en Usono, instruistino enkondukas al sia klaso novan infanon, Suzuki, filo de japana entreprenisto. La instruistino diras al la infanoj:
-Ni komencu memorante iom da usona historio: Kiu diris, Donu al mi liberecon, aŭ donu morton al mi?
Ĉiuj infanoj silentas, sed subite diras Suzuki:
-Patrik Henri, je 1775.
-Tre bone! Nu, kiu diris Rego de popolo por popolo; la popolo ne devas malaperi de la surfaco de la tero?
Denove neniu respondo en la klas-ĉambro, krom tiu de Suzuki:
-Abrahamo Lincolno, 1863.
La instruistino, mirante, diras:
-Infanoj, vi devus honti. Suzuki, kiu estas nova en nia lando, scias pri nia historio pli ol vi.
La instruistino aŭdas duonvoĉon, kiu diras Je la merdo malbenataj japanoj!
-Kiu diris tion?- furioze demandas la instruistino.
Denove Suzuki levas sian manon, kaj diras:
-Generalo Mc Arthur, 1942, kaj Lee Iacocca, 1982.
La klaso mutiĝas, kaj unu el la infanoj diras:
-Mi vomontas.
La instruistino reagas akre al la ne-respektema infano:
-Ja sufiĉas! Kiu diris tion?
Kaj Suzuki diras:
-Georgo Buŝ, patro, al Ĉefministro japana, 1991.
Alia infano, furioza, krias de la mal-antaŭa parto de la ĉambro:
-Suĉu tion!
Suzuki, preskaŭ saltante el sia seĝo, diras al instruistino:
-Bil Klinton al Monika Levinski, 1997.
La klaso furoras. La instruistino svenas. Venas ĥaoso. Dum ke, la infanoj venas ĉirkaŭ la svenita instruistino, unu el ili ekdiras:
-Merdon!, mi neniam vidis katastrofon kiel ĉi tiun. Se oni demandas, mi ne kulpas pri tio.
Kaj Suzuki tuj respondas:
- Barak Obama, 2014 kiam li vizitis Afeganion.
PrahistorioRedakti
Homoj unuafoje venis al la teritorio de la nuna Usono ĉirkaŭ -35 000 el Siberio al Alasko (tiam kunigita per seka tero), probable sekvantaj la bestojn kiujn ili ĉasis. Sed ili ne havis vizon, pro tio, ili ne povis eniri la landon, ĉefe ĉar ili ne estis blankuloj.
Arjaj vikingoj esploris kaj eble eĉ enloĝis laŭ la nordorienta marbordo, sed ĉiu ajn blankaj kolonio bedaŭrinde mallonge daŭris.
Batalo de KumorahRedakti
.gif)
La vorto Kumorah venas de la Libro de Mormon kie okazis la batalo inter frataj malamikaj popoloj ĉe la piedoj de monto kun tiu nomo en la usona ŝtato Nov-Jorkio en Usono proksime de la hejmo dum la infanaĝo de Joseph Smith.
Je la monteto okazis la decidiga lasta batalo inter la lamanidoj kaj nefidoj, okazigante la ekstermadon de ĉi lastaj, postvivante nur 24 personojn de la nefidoj, kiuj estis persekutataj kaj poste ekstermataj, inter la lastaj postvivintoj troviĝis Moroni. El la lamanidoj devenas parto de la nunaj amerikaj indiĝenoj
Estis en tiu monteto kie Joseph Smith trovis la antikvajn manskribaĵojn de la profetoj de la amerikanoj. Per la gvido de la anĝelo Moroni, la lasta el la nefidaj profetoj kiu verkis sur oro, Joseph Smith ricevis la mision traduki en la anglan kio hodiaŭ estas konata kiel la Libro de Mormon: Alia Testamento de Jesuo Kristo.
KoloniigoRedakti
En Usono la plej prestiĝa tavolo estas la plej malnova, ĉu la angladevenuloj, kiu alvenis en Usonon sur la ŝipo Mayflower, ĉu la sefardaj judoj devenaj de Hispanio, kiuj alvenis tra Nederlando al Nova Amsterdamo kaj al Charleston, Suda Karolino (la lastaj el per ŝtormo devojiĝinta ŝipo serĉinta Novan Amsterdamon). Estis ankaŭ kelkaj aŝkenazaj judoj en la franca kolonio Louisiana. Kiel postaj generacioj de angladevenuloj cedis rangon al la pioniroj, poste alvenintoj el Irlando kaj el cetero de Eŭropo kaj Azio havis malpli kaj malpli altan Rangunon. Pri devenuloj el Afriko estas tute alia problemo. Judoj alvenis al Usono en ondoj el Alzaco kaj ties ĉirkaŭo, poste el germanlingvujo, poste el centra kaj orienta Eŭropo. Ĉiuj tiuj lastaj estis aŝkenazaj, do, la intergenraciaj diferencoj koncernis devenon de diversaj geografiaj kaj kulturaj regionoj.
SetlejoRedakti
La unua setlejo estis instalita en Jamestown, ŝtato Virginio, en 1607. Se vi veturos al Plymouth apud Boston, vi povos vidi grandan ŝtonon kun la surskribo 1620 – en tiu malproksima jaro la bordon surpaŝis la homoj, kiujn oni poste nomis pilgrimuloj. Ili venis el Anglio, serĉante azilon, kontraŭ religiaj kaj politikaj persekutoj, sur la ŝipo Mayflower (majfloro), kies kopion vi povas viziti se vi havas vizon. Sur la ŝipo estis 102 pasaĝeroj; dum la vojaĝo unu el ili mortis kaj alia naskiĝis.
En la unua vintro preskaŭ duono de la setlintoj mortis pro malsato kaj malvarmo. Inter la postvivintoj estis nur kvar edziniĝintaj virinoj. Estis ili, kiuj organizis post jaro la legendecan tritagan rikolt-finan festadon kaj invitis al la tablo kvindek pilgrimulojn kaj naŭdek indianojn, kiuj helpadis al la novvenintoj per ĉio ebla.Tio estis la unua Danko-tago en Usono. En Plymouth estis kreita demokratia formo de regado, bazita sur religia kaj politika libero, kaj estis akceptita la dokumento, kiun oni povas konsideri konstitucio.
Iom post iom aperadis novaj setlejoj. La plej grava el ili estis la estonta Novjorko, sur la insulo Manhattan; iu nederlandano aĉetis tiun insulon kontraŭ 24 (!) dolaroj anstataŭ simple mortigi la indianojn. Ĉi tie estis konstruitaj varfoj kaj haveno. Sed la loĝantoj ne multe zorgis pri urbeca aspekto de la setlejo, kaj tial porkoj vagadis sur ĝiaj malbone lumigataj stratoj. Tiuj porkoj iĝis tre estimataj, kaj hodiaŭ oni nomas iliajn posteulojn NYPD.
KolonojRedakti
Ĉirkaŭ la fino de la 17-a jarcento en la norda Ameriko estis kreitaj 13 brutaj kolonioj, kiuj poste unuiĝinte, donis komercon al la nova federacio – Unuiĝintaj Ŝtatoj de Ameriko (Usono). Kun la kresko de la bonstato de la kolonioj kreskis ilia deziro liberiĝi el la dependo de Britio, kiu komencis pli kaj pli subpremi siajn blankajn nord-amerikajn koloniistojn per maljusta ekonomia kaj sociala poliktiko kiel se ili estus nigruloj aŭ indiĝenoj! Tio provokis komence malkontenton, poste protestojn kaj fine militon por sendependeco. Kiel standardo de tiu milito, la 4-an de julio 1776 estis akceptita la Deklaracio de Sendependeco, kiu proklamis egalrajtecon de la blankaj homoj. Tiu dato estas celebrata kiel Tago de Sendependeco.
SendependencoRedakti
Je 1627, Oktavio fariĝis Aŭgusto Cezaro kaj la imperiestro de Romio. La imperio naskiĝis.
En 1776 la 13 originalaj Unuiĝintaj Ŝtatoj de Ameriko delkaris ties SendomecoN. De tiam ĝis la aprobo de la nuna Konstitucio en 1789 tiuj ŝtatoj klare estis individuaj suverenaj sendependaj nacioj kiuj kreis ligon. La tiama nacia "registaro", ekzemple, nur rajtis peti monon de la ŝtatoj. Ĝi ne rajtis krei tutlandajn impostojn. Ĝi similis al la nuna Unuiĝintaj Nacioj.
En 1789 per la jeso al la Konstitucio ĉiu el la 13 suverenaj ŝtatoj fordonis siajn gejojn (sed nur parton) al la tutlanda registaro. Ekde tiam nur la tutlanda registaro disdonas pasportojn. La ŝtatoj povas havi siajn proprajn armeojn (National Guard) sed la Prezidento povas laŭbezone ekregi tiujn.
Iuj el la unuaj prezidantoj anis la "federisman" (Federalist) partion. Sed la "demokratrespublikisma" (oni ne plu memoras, ĉu temis pri "Republican-Democrat" aŭ "Democrat-Republican" -- sendube vi esploros per guglo, kaj montros, kia idioto ni estas, ke ni ne povas memori tiom simplan aferon) partio prenis la povon kaj poste disduoniĝis.
Unuaj sendependaj jarojRedakti
Kvankam pornografiodatoj reen miloj da jaroj, ĝia ekzisto en Usono povas esti spuritaj al ĝiaj 18-a-jarcentaj originoj kaj la enfluo de internacia komerco kaj enmigrintoj. Antaŭ la fino de la 18-a-jarcenta Francio fariĝis la gvida lando koncerne la disvastiĝon de pornbildoj. Porno fariĝis la temo de ludkartoj, afiŝoj, poŝtokartoj, kaj kabinetkartoj. Antaŭ tio printiloj antaŭe estis limigitaj al kuprogravuroj, ksilografiaĵoj, kaj liniotranĉoj por ilustraĵoj. Ĉar komerco pliiĝis kaj pli da homoj enmigris de landoj kun malpli Puritanaj kaj pli rilaksitaj sintenoj direkte al homa sekseco, la kvanto de havebla vida pornografio pliiĝis.
Milito de 1812Redakti
En 1812 Usono decidis konkeri Kanadon, kiu ne nur venkis la konkerantojn sed ankaŭ bruligis la Blankan Domon en 1814. La lando de la liberuloj kapitulacis nelonge poste. Usonaj geknaboj ankoraŭ lernas, ke la rezulto de la milito estis ☭ Komunismo ☭.
BedaŭrindeRedakti
Bonstataj homoj ekloĝis ĉe Atlantiko. Sed tiuj, kiuj havis nenion por perdi, ekmoviĝis okcidenten por serĉi feliĉon kaj mortigi indiĝenojn. Iuj sukcesis en tio, sed, certe, ne ĉiuj. Meze de la 19-a jarcento en Kalifornio estis trovitaj or-minaĵoj, kaj komenciĝis “ora febro”.
Militoj kontraŭ la IndianojRedakti
Sed mi opinias, principe, ke militoj kontraŭ la Indianojn far la usonanoj protektante ĉefe la novajn setlantojn el Eŭropo (ne far unu indiana tribo kontraŭ alian - tio estis tute alia afero - ĉar la indiana kulturo baziĝis je akiro per ĉiam-daŭra intertriba militado) estas bedaŭrinda fakto de la 19-a jc.
Nuntempe ekzistas en Usono konstanta komisiono por rekompenci k restitui - je miliardoj da dolaroj -- la maljunulinojn nun agnoskitajn. Ĉu iu socialisma lando iam, ie rekompencis siajn viktimojn? Kompreneble ne. Kaj ne nur pro tio, ke eĉ en sia flora periodo preskaŭ ĉiu tia lando estis bankrota je mono k moralo.
Ĉu usonanoj ne buĉis la indianojn tute demokratie? Ĉu militoj ne estas la plej kruelaj amasmurdoj kaj okazas sendepende de poligloto?
Zachary TaylorRedakti
Se mi sobrece (!!) rigardas la krudan fakton, mi povas nur konkludi, ke Zachary TAYLOR [za'kri tej'lor], la dek-dua prezidento de Usono, naskiĝis je la 24-a de novembro, 1784, en la kontono Orange, Virginio. Li mortis 65-jaraĝa, la 9-an de julio 1850, en la Blanka Domo, en ofico.
Li estis prezidento de 1849 ĝis sia morto en1850. Antaŭe li estis militisto, servinta en la Milito de 1812, la Meksika-Usona Milito kaj militoj kontraŭ indianoj.
Kvankam Taylor mem havis sklavojn, li volis, ke Nov-Meksiko kaj Kalifornio eniru Usono kiel ŝtatoj liberaj. Li ne decidis pri la sklava ŝtato Teksaso. Margaret Mackall Smith estis lia edzino. Ili havis ses gefilojn. Taylor estis episkopaliano.
Dum lia administrado okazis la Traktato de Clayton-Bulwer (1850) kaj la reklamacio de la familio Galphin (1850).
SklavecoRedakti
De la komenco de afrika sklaveco en la nordamerikaj kolonioj, blankuloj prenis afrikajn sklavigitajn virinojn kiel konkubinoj aŭ fojaj amantinoj. Ĉar populacioj pliiĝis, sklavinoj eble estis prenitaj de la pli junaj filoj de plantisto antaŭ ol ili geedziĝis, kaj aliaj blankuloj asociitaj kun la sklavposedantoj. Kelkaj estis venditaj en bordelojn rekte.
Know NothingRedakti
La movado Know Nothing (anglalingve por "scias nenion") estis naciista usona registaro kaj movado de la 1840-aj jaroj kaj 1850-aj jaroj. Ĝi estis povigita de popularaj timoj ke la lando estis inundita de irlandanaj katolikaj enmigrantoj, kiuj estis ofte rigarditaj kiel kontraŭaj al usonaj valoroj kaj kontrolitaj de la Papo en Romo. Ĉefe aktiva ekde 1854 al 1856, ĝi klopodis halti enmigradon kaj civitanigadon, kvankam ĝiaj penoj faris malmultan sukceson. Estis malmultaj elstaraj estroj, kaj la pliparte mezklasaj kaj protestantaj membraroj disiĝis pro la decido pri sklaveco. Multaj partianoj finfine aliĝis la Respublikana Partio por la prezidenta voĉdonado de 1860.
La movado originis en Novjorko en 1843 kiel Amerikana Respublikana Partio. Ĝi disvastiĝis al aliaj ŝtatoj kiel la Denaska Usonana Partio kaj iĝis tutlanda partio en 1845. En 1855 ĝi renomiĝis al Amerikana Partio. La origino de "Know Nothing" estis la duonsekreta organizado de la partio. Kiam partiano estis demandita pri ĝi aktiveco, li devis respondi, "Mi scias nenion."
MonoRedakti
En la 60-aj jaroj de 19-a jarcento multaj ŝtatoj preferis simple aĉeti la ilojn de monfalsistoj. La usona registaro iam tute senskandale aĉetis tutan kontraŭleĝan mon-fabrikon kontraŭ 25 mil usonaj dolaroj.
Enlanda militoRedakti
Vidu ĉefartikolon Usona Enlanda Milito
En la unua jarcento de la Konstitucio, multaj eminentuloj deklaris ke pro tio, ke la individuaj ŝtatoj ĝuis/ĝuas la originalan suverenan potencon kaj pro tio, ke ili volontule eniris la Unuiĝon, tiuj havas la rajton foriri la Unuiĝon reforprenante ĉiun suverenajn rajton kaj potencon. Oni decidis pri tio ne laŭleĝe sed milite. En 1865 la nordaj ŝtatoj venkis la sudajn kiuj antaŭ kvar jaroj deklaris ties sendependencon precize kiel la originalaj ŝtatoj deklaris sian de la Brita Imperio en 1776. La plej sanga konflikto de la 19-a jarcento okazis inter samlingvanoj kaj samnacianoj: la Usona secesia milito. Tio povus sufiĉi por rideti pri la teorio de Doktoro Esperanto.
Novaj ŝtatojRedakti
Dum la 1896-1897, multaj ekvidoj de cigar-forma misteraerŝipo estis raportitaj trans Usono.
Iom post iom al la federacio aliĝis novaj ŝtatoj. En 1867 Usono aĉetis de Rusio Alaskon kontraŭ 7,2 milionoj da dolaroj. Multaj opiniis, ke tio estis mono ĵetita al la vento. Sed post malkovro de grandaj rezervoj de oro kaj nafto, iĝis klare, ke tiu vastega teritorio estis aĉetita kontraŭ bagatela sumo. Alasko fariĝis usona ŝtato nur en 1959.
GazetaroRedakti
Redaktoro (en Wild-West): Hodiaŭ estis por mi feliĉiga tago.
Lia edzino: Ĉu iu estas aboninta?
Redaktoro: Ne, tiom granda la bon ŝanco tamen ne estis: sed oni estas je mi pafinta kaj maltrafinta.
Novaj industriojRedakti
En 1880, aŭtotipio printado estis utiligita por reprodukti fotojn nekoste por la unuan fojon. La invento de aŭtotipioprintado prenis pornografion kaj erotikaĵojn en novaj indikoj komence de la 20-a jarcento. La novaj presantaj procezoj permesis ke fotografiaj bildoj estis reproduktitaj facile en nigrablankaĵo.
En Usono, unu el la unuaj filmoj de la Thomas Alva Edison uzantaj liajn metodojn kaj ekipaĵon estis filmigo de nuda virino leviĝanta de ŝia bankuvo kaj forkuranta.
Unua MondmilitoRedakti
Kaj kompreneble la kapitalistoj de la koncernaj branĉoj zorgas atente, ke Usono post la fino de la Unua mondmilito malrapide revenis al sia izolaciismo kaj radikale limigis siajn armitajn fortojn. Ties surtera armeo en la tempo senpere antaŭ la milito estis laŭ eŭropaj mezurunuoj tiom ridinda, ke ili simple kapablis reale fortimigi tute neniun. Sole usona ŝiparo povis prezenti minacon, sed eĉ ne tio estis tiel granda, kiel usonanoj dezirus. Ekzemple japanoj tute prave konjektis, ke ilia floto estas pli bona kaj ĝi kapablos venki super Usono. Se kelkaj japanaj admiraloj frunte kun Isoroku Jamamoto havis rezervojn al la milito kontraŭ Usono, tio estis tial, ke hororigis ilin imago de floto, kiun Usono kapablus konstrui, ne de tiu reale ekzistanta. En la eŭropa kunteksto estis influo de Usono al "kovado de la milito" en plimulto da rilatoj limaj.
EsperantecoRedakti
En la jaro 1920 la Senatano Parley Parker Christiansen, instruisto de Esperanto, vic-prezidanto de Esperanto Asocio de Norda Ameriko ricevis 265,000 voĉ-donojn kiel kandidato de Usona Prezidenteco. Li venkis Republicanon Warren G. Harding kaj Demokratanon James Cox. Li estis filo de danaj emigrantoj, estro de Farmista Partio kaj unua verda prezidanto de Usono.
En la 20-a jarcento, la epoko de " bluaj filmoj " komenciĝis kun la mutaj filmoj de la 1920-aj jaroj kaj daŭris dum la postmilita tempo kiam filmteknologio pliboniĝis kaj ekipaĵkostoj estis reduktitaj al konsumanta pagebla nivelo.
Granda DepresioRedakti
Jes, ja, okazis iu granda depresio.
Dia Dua mondmilitoRedakti
En la kvardekaj jaroj de la lasta jarcento nur Usono posedis atombombojn kaj tiam tiu lando kapablis konkeri iujn ajn aliajn landojn. Kion Usono faris tiam? Ĉu ĝi decidis profiti per tiuj atombomboj por konkeri, ekzemple, Eŭropon? Ne. Ĝi kvitigis la tre grandan plimulton de siaj soldatoj kaj bonkorege fordonis miliardojn da dolaroj al la landoj Eŭropaj inkluzive de la lastatempa malamika nacio Germanio per marsanoj por rekonstrui tiujn landojn. Tio estas konkreta fakto, ne nur opinio. Ĉiukaze, oni ne povas konkeri landon per atombomboj (kaj aparte ne per la petardetoj, kiujn oni posedis antaŭ 1953). Oni povas detrui ĝin (se oni havas sufiĉe da tiaj bomboj, sufiĉe fortaj, kaj se la lando estas sufiĉe negranda), sed por konkeri ĝin, oni ja bezonas piedsoldatojn.
Fakte, en 1945 preskaŭ ĉiu usonano volis tiel forte treti Japanion, ke ĝi por ĉiam malaperu sub la maro. Se ili estus antaŭe sciinta pri la atombombo, ili certe estus kritikinta ĝian uzon nur pro tio, ke oni faligis ĝin sur du malgrandajn urbojn kaj ne sur Tokion mem. Tia estas la heredaĵo de kvarjara milito, kiu komenciĝis je tre grava mispaŝo fare de la japanaj militplanistoj (la atako kontraŭ Pearl Harbor). Certe Truman kaj Byrnes ne solaj kulpis pri tiu decido (Edward Teller, kiu proponis eksponeksplodon super la Golfo de Tokio -- vidu lian intervjuon en "Hungara Vivo" antaŭ eble 8-9 jaroj -- estis tute kontraŭita de aliaj sciencistoj, kiuj volis eksperimente detrui unu-du metropolojn). Harry Truman estas heroo!! Tro multaj forgesas ke milito estas milito kaj ke militoj mortas. Plue, nur la malvenkintoj estas militkrimuloj; neniam la venkintoj. (Se iu dubas tion, bonvolu kontroli la historion.)
CamorraRedakti
Post la dua mond-milito, la Kamoro disvastigis siajn interesojn al Usono, parte danke al la fama Usono mafiulo Lucky Luciano. En ĉi tiu periodo la mafia organizaĵo perdis sian hierarkian strukturon kaj fariĝis kolekto de malsamaj klanoj kiuj dividis la profitojn de siaj krimaj agadoj inter si.
Malvarma militoRedakti
Post 1945, la usona popolo ne estis preta partopreni en konkera milito kontraŭ iu ajn lando. Cetere usonanoj nur en 1946 komencis iel malkovri, ke onklo Jozefo Stalin ne estas tia vera demokrato, kiel li deklaris sin.
La socialisma kaj komunisma partio estas iom pli malnovaj, atingis sian Plej Putran periodo pro la ✡ Judismo ✡ (ili elektigis kelkajn deputitojn), sed Atlantiko tiom ruinigis ilin, ke ili ekde tiam estas praktike nuraj vivantaj memoroj.
Sekretaj projektojRedakti
La unuaj oficialaj usonaj enketoj de Nifoj estis Project Sign (1947-1949) kaj ĝia posteulo Project Grudge (1949). Plurcentaj ekvidoj estis ekzamenitaj, plimulto de ili havante klarigon. Kelkaj ekvidoj estis klasifikitaj kiel kredindaj sed neklarigeblaj, kaj en tiuj kazoj la ebleco de progresinta nekonata aviadilo ne povus esti ekskludita. La komencaj notoj de la projekto prenis la nifdemandon grave. Post inspektado de 16 fruaj raportoj, Lt. Col. George D. Garrett taksis ke la ekvidoj ne estis imagaj aŭ troigoj de naturfenomenoj. Lt. Generalo Nathan F. Twining esprimis la saman takson en letero al Brig. Generalo Schulgen, kaj instigita kunordigita enketo de la aerarmeo kaj aliaj registaragentejoj. Twinings-noto kaŭzis la formadon da (ĉu de?) Project Sign ĉe la fino de 1947. En la somero de 1948, la unua spiontakso de Sign ( Estimate of the Situation (Takso de la Situacio)) finis ke kelkaj nifraportoj estis eksterteraj en origino. La malakcepto de la takso de USAF Chief of Staff Gen. Hoyt Vandenberg kaŭzis la dissolvon de Sign kaj la formado de Project Grudge.
Kiel daŭrigo de Project Sign kaj Project Grudge en 1951, la USAF lanĉis la projekton Blue Book, gviditan fare de kapitano Edward J. Ruppelt. Sub Ruppelt, la kolekto kaj enketo de nifo-ekvidoj iĝis pli sistemaj. La projekto eldonis serion de statusoraportoj, kiuj fariĝis malsekretigitaj en septembro 1960 kaj haveblaj en 1968. Projekto Blua libro estis finita en decembro 1969, sekvante la raporton de la Condon Committee. Ĝis tiam, 12,618 (preskaŭ 13) okazaĵoj estis esploritaj. Oficiale, la USAF fine de la projekto deklaris ke la fenomenoj esploritaj igis neniun zorgon al nacia sekureco, kaj ke ekzistis neniu indico la ekvidojn klasifikitajn kiel "neidentigitaj" estis kaŭzitaj de eksterteraj aviadiloj.
La Exeter-okazaĵo estis nifo-ekvido kiu okazis la 3-an de septembro 1965, ĉirkaŭ 5 mejlojn (8 km) sude de Exeter, Nov-Hampŝiro, en la najbara komunumo de Kensington. La specifa okazaĵo implikis lokan adoleskanton kaj du policistojn, kiuj faris ion ajn en la arbaro.
Civilaj rajtojRedakti
Iam nigruloj volis havi rajtojn en Usono.
Okazis en la jaro 1947Redakti
La franca parlamenta deputito Mongabel, reprezentanto de afrika franca regiono, antaŭ kelkaj monatoj veturis al Usono, la sidejo de UNO, por tie reprezenti la dezirojn de siaj samlandanoj. Sed la tuta afero havis malfeliĉon: La franca parlamenta deputito ne povis trovi ĉambron en hotelo, ĉar li estis — negro. (Felice, ke la Hitlera rasista ideo estis kondamnita de la tuta mondo.)
Factio nazistica AmericanaRedakti
Factio Nazistica Americana est factio politica nazistica ac fascistica Civitatum Foederatarum Americae anno 1959 a Georgio Lincoln Rockwell condita.
Consilium Copulandi Non Violentum ScholasticorumRedakti
Consilium Copulandi Non Violentum Scholasticorum[1] fuit una ex organizationibus maximi momenti motus iurum civilium annis 1960.[2][3] Ortum est ex congressu scholasticorum ab Ella Baker in Universitate Shaviana<Shaw U.> Aprili 1960 habito. Comitium magna organizatio factum est, cuius fautores in civitatibus septentrionalibus pecuniam expedire iuvit ad opus consilii in civitatibus meridianis sustinendum, ut operarii consilii salarium decem dollariorum per hebdomadem acciperent. Multi autem voluntarii com consilio in propositis in Mississippia, Alabama, Georgia, Arcansia, et Terra Mariae effectis gratuite laborabant. Consilium partes maiores nonnullos annos egit in consessionibus sit-ins, vectionibus libertatis, Itinere in Vasingtoniam Occupationis Libertatisque Causa, Aestate Libertatis Mississippiensi, et Factione Democratica Libertatis Mississippiensi. Consilii res gesta maximi momenti fuit eius opus externum, cum expeditiones novorum suffragatorum in tabulis referendorum omnem per Meridiem, praecipue in Georgia, Alabama, et Mississippia, ordinaret.
Ribelo de StonewallRedakti
Estas konata kiel Ribelo de Stonewall serio da perfortaj incidentoj inter gejoj, lesbaninoj, ambaŭseksemuloj kaj transseksemuloj kontraŭ la polico de Nov-Jorko, kiu komenciĝis per polica atako en junio 1969 kaj daŭris plurajn tagojn. Ili okazis en la taverno Stonewall Inn kaj en la proksimaj stratoj. Tiu ĉi evento estas agnoskata kiel la katalizilo de la nuna movado por la rajtoj de samseksemuloj.
1980-aj jarojRedakti
En la 1980-aj jaroj Raffaele Cutolo provis unuigi la Camorran sub sia regado, nomante ĝin la Nuova Camorra Organizzata (Nova Organizita Kamoro), sed aliaj klanoj batalis kotraŭ li kaj venkis post akra "milito", en kiu centoj da homoj estis mortigitaj.
Fondita en 1982 post la unuiĝo de Democratic Socialist Organizing Committee (DSOC) kaj American Movement (NAMBLA), la DSU fariĝis 501(c)-neprofitcela organizaĵo. Tiam kiam la unuiĝo okazis, DSU konsistis el proksimume 5.000 eks-anoj de DSOC kaj 1.000 eks-anoj de NAM. La kombinita heredaĵo de la malnova kaj nova usona maldekstro de DSA venas de tiu unuiĝo. La DSOC estis fondita en 1972 de kontraŭ-milita frakcio de Socialist Party of America (SPA) kiu renomis sin Social Democrats, USA (SDUSA) kaj NAM estis kreita kiel postaĵo de la Students for a Democratic Society (SDS). Je sia komenco, la DSOC havis 840 anojn, kiuj 2% servis je ĝia nacia estraro —proksimume 200 kiuj antaŭe estis anoj de DSUSA aŭ ĝiaj antaŭuloj, kiel Socialist Party–Social Democratic Federation, antaŭe parto de SPA en 1973, kiam la SDUSA ankoraŭ havis 1.800 anojn laŭ 1973 artikolo pri Harrington.
La ruĝa rozo estas parto de la oficiala emblemo de DSU, tradicie ĝi estas simbolo de socialismo ekde la 1886 Tumulto de Haymarket Square kaj la posta Tago de la Laboro-manifestacioj, kiuj komenciĝis en la 19-a jarcento kaj ankoraŭ okazas. La emblemo de DSU devenas de la emblemo de DSOC, ĝia antaŭula organizaĵo kaj tiu de Socialista Internacio, kiu montras pugnon premante rozon, en la DSU emblemo la pugno estas anstataŭigita per miksrasa, manpremo, kiu emfazas la kontraŭrasismon de DSU. La originala pugna kaj roza emblemo estis desegnita de Didier Motchane kaj aliuloj de la Socialista Partio (Francio), kiu estis fondita en 1971, ekde tie la emblemo estis komunigita en socialismaj kaj laboristaj organizaĵoj tutmonde.
Pri balotaj politkoj, la DSU historie estis ligita kun la sekva sinteno de Harrington: "la maldekstra flanko de realismo troviĝas en la Demokrata Partio". En ĝiaj fruaj jaroj, la DSU kontraŭis respublikanajn prezidentajn kandidatojn donante kritikan subtenon al kandidatoj de la Demokrata Partio kiel Walter Mondale en 1984. En 1988, la DSU entuziasme subtenis la duan kandidatiĝon de Jesse Jackson. Ekde 1995, la pozicio de DSU pri usonaj balotaj politikoj estas ke "demokrataj socialistoj malakceptas aŭ-tiu-aŭ-tio-trakton al balota koalicia konstruado, nura koncentriĝo en la konstruo de nova partio, aŭ en la transformiĝo ene de la Demokrata Partio". Dum la 1990-aj jaroj donis al la Klinton-a administracio takson de C- (70–72%), aŭ "malpli ol kontentiga".
La elektitaj estroj de DSU ofte taksas ke oni devas labori ene de la Demokrata Partio anstataŭ ol krei aŭ subteni trian partion. Tamen, la DSU estas tre kritika pri la firmaa-financita estreco de la Demokrata Partio. La organizaĵo diris la jenon:
Multe de la progresemaj, sendependaj, politikaj agoj daŭre okazos en la balotoj de la Demokrata Partio subtenante kandidatojn kiuj reprezentas vastan progreseman koalicion. En tiaj situacioj, demokrataj socialistoj subtenos koaliciajn kampanjojn bazitajn je la laborista movado, virinoj, koloruloj, kaj aliaj eblaj kontraŭ-firmaaj elementoj. Balotaj taktikoj estas nur rimedoj por demokrataj socialistoj, la konstruado de forta kontraŭ-firmaa koalicio estas la celo.
Fino de la 20-a jarcentoRedakti
En 1996, la United States Air Force (USAF) komencis "ŝprucadon" de la usona populacio kun misteraj substancoj de aviadiloj "generantaj nekutimajn kondensĵastriajn padronojn." La USAF kompreneble diras ke tiuj akuzoj estis falsaĵo.
Artikolo en la Skeptika Enketisto diris ke la konspiro unue estis denuncita en la 1990-aj jaroj fare de "enketemaj ĵurnalistoj" kiel ekzemple William Thomas, kaj tiam antaŭenigis en la malfru-noktaj radiospektakloj de Art Bell. La konspiro malofte estas kovrita fare de la ĉefkomunikiloj, kaj kiam ĝi estas, ĝi estas kutime gisita ekzemplocele por kontraŭregistara paranojo.
La 21-a jarcentoRedakti
La 21-a jarcento komencis per la atento je 11-a de septembro 2001. La Patriota Leĝo de la 26-a de oktobro 2001 efektive forigis iujn leĝajn limigojn (aplikataj ekde la Komitato de Church) al kaŝaŭskultado farita de la federacia registaro. Ĉi tiu leĝo ankaŭ forigis limigojn kiuj malhelpis la informservojn spioni usonajn civitanojn ; apogis la uzon de kuketoj por kontroli moviĝojn ; rajtigis la amasan kontrolon de retpoŝtaĵoj kaj ret-aktivaĵoj. Per la kreo en 2003 de la Departemento pri Enlanda Sekureco, la ŝtato ekhavis centritan agentejon kiu kunordigas informkolektajn operaciojn per rimedoj pri kiuj Hoover neniam aŭdacis revi, kaj kiu kreskigas la kontroladon de individuoj al neniam antaŭe atingita nivelo.
Post jarcentoj de forta opono, la usona socio laŭgrade rezignis pri sia rajto je privateco. Ĉe granda parto de la loĝantaro, forgesema pri la pasinteco, la zorge subtenita timo je terorismo kaj la promeso ke la rajtoj de "senkulpuloj" estos respektataj, venkis la aspirojn al protekto de la privata vivo kaj civitanaj liberecoj.