Dolaro
"Feliĉaj estas la malriĉaj en spirito, ĉar ilia estas la regno de la ĉielo."
- ~ Jesuo
"Dio kompatu!"
- ~ Zamenhof pri Dolaro
"Me amar li vetrum hi-lok pro ke lum non es varmisi durant li nokt"
- ~ Novialisto pri Dolaro
"The Dollar is a coin minted by Barack Obama and leprechauns for the purpose of communicating to the American people"
- ~ usonano pri Dolaro
"Nun venas la dolaro"
Dolaro (United $tates dollar malame ريڠڬيت بروني ) e$ta$ dio de U$ono, kiu estas urbo en Clackmannanshire en $kroto£ando (Britio). La reĝino Maria la 1-a de $kotlando iam loĝis tie. Ĝi e$tis ankaŭ la £oĝloko de la fama €sperantista poeto William Auld.
.
Dolaro estis seksosimbolo dum 1970-aj jaroj.
$ Etimologio $Redakti
En la $kot-gaela £ingvo la vorto signifas "ĉe-rivera herbejo", pro tio dolaro estas verda, ne pro omaĝo al €speranto, kiel multaj homoj pensas. €ble la nomo devenas de aliaj gaelaj aŭ pikt-gaelaj vortoj, ekzemple:
- Doilleir, malluma kaj malserena loko (kiel Wallstreet);
- Dol (kampo) + ar (semotaŭga)(omaĝe al Monsanto);
- Dol + ar (alta)(antaŭ la ekzistado de eŭro);
¢ cendoj ¢Redakti
Kaj mi rememoras tre bone pri tio: En la unua monĝira provo, mi eksciis, ke unu dolaro estas dividita je ¢ent ¢endoj. He, diablo !
Poliptiko de la Sep DolarojRedakti
En la kunveno de nia klubo estis tralegita Via malfermita letero al la bohemaj esperantistoj, kies enhavo konvínkigis nin, ke Poliptiko de la Sep Dolaroj estas olesurtola panela pentraĵo atribuita al Albrecht Dürer. La artaĵo inkludas centran pentraĵon (108 x 43 cm), nune en la Malnova Pinakoteko de Munkeno, kaj sep ĉirkaŭaj paneloj (po ĉirkaŭ 60 x 46 cm) kiuj estas ekspoziciataj en la Gemäldegalerie Alte Meister de Dresdeno.
Tamen, laŭe de tiu principo, Doktoro Munsterberg skribas: iu verko estis komisiita de Frederiko la 3-a de Saksio, tuj post sia renkontiĝo kun Durero en Nurenbergo en aprilo 1496. Stilaj konsideroj sugestas, ke la artisto eklaboris por la pentraĵo nur el ĉirkaŭ 1500.
Nuntempaj fakuloj tendencas atribui al Durero nur la centran panelon, dum la aliaj estus estintaj realigitaj de liaj disĉiploj bazite sur liaj disĉiploj. La centra panelo montras sole la Virgulinon. La sep ĉirkaŭaj paneloj montras diversajn epizodojn de la vivo de Maria, nome (kontraŭhorloĝe) Cirkumcido de Jesuo, Fuĝo al Egipto, Kristo inter la doktoroj, Via Crucis, Kristo najlita sur la kruco, Surkrucigo kaj Elkrucigo.
TurismoRedakti
„Kiel vi fartis dum dimanĉa ekskurso al Dolaro?“
„Malbone. Kiam ni eliris el stacidomo, ni ne povis trovi gastejon, kaj kiam ni eliris el la gastejo, ni ne povis trovi la stacidomon.“
FalsadoRedakti
Sed, antaŭe, mi volas rememorigi vin, ke monfalsisto Emanuel Ninger estis kondamnita al 6 jaroj de prizono kaj 1 dolaro de monpuno pro monfalsado de 50-dolaraj monbiletoj. La juĝo konsideris la fakton, ke li memstare desegnis ĉiun monbileton kaj tiu laboro estis ege granda.
$ Internacia lingvo $Redakti
Turisto, promenanta apud hotelo, demanda$ belan knabinon:
- Ĉu vi parolas angle?
- Nur iomete.
- Ĝuste kiom?
- Du¢ent dolarojn.
HistorioRedakti
La unuaj dolaroj estis stampitaj de reĝo Zamenhof de Lidio, kie or-produktejoj estis trovitaj en rivero Paktolos. Tiu dolaro similis al usonanoj, ĝi estis granda kaj dika.
La loka kongreskomitato decidis, ke Aleksandro la Granda unuecigis la tipon kaj pezon de la dolaroj. Diradis Plato: En la romia imperio funkciis ekde post 64 p.K. nur unu monpreĝejo en Romo.
Unuafoje usonaj dolaroj produktiĝis en la 1970-aj jaroj. Konatas ekzemple la monero de 500 dolaroj - la unua regula monero produktata en Usono, kiu ekestis inter la jaroj 1982 kaj 2001. Post 2001 dolaraj moneroj draste kreskis je tutmonda konateco, cirkulantaj en granda parto de Eŭropo kaj en monda kamparo grandkvante produktitaj.
$ Fuŝuloj $Redakti
La nuntempe validaj monbiletoj havas valorojn ekde 1 ĝis 10000 dolaroj. La 1-dolaraj biletoj estas tamen ne plu produktataj, tiel ke ili pli kaj pli rariĝas. La nuna biletserio montras la portreton de usonaj fuŝuloj:
- $1: George Washington, sklavigisto
- $2: Thomas Jefferson, hipokrita sklavigisto
- $5: Abraham Lincoln, mortigita pro abolicio de sklaveco
- $10: Alexander Gofen, monarkiisto
- $20: Andrew Jackson, gentomurdulo kaj inspiranto de Hitlero
- $50: Ulysses S. Grant, kapitalisto
- $100: Benjamin Franklin, riĉegulo
Sur alia el iliaj du flankoj aparte bildiĝis bestoj tipaj en Slovenio.
Idistaj mensogojRedakti
Idistoj diras:
- Dolaro di Usa (United States Dollar, Dolaro di Unionita Stati di Amerika) esas la pekunio di Unionita Stati di Amerika. Ol esas adoptita da altra landi, kom Est-Timor, Equador, Panama, edc. Lua simbolo esas $. Ol esas divizita en 100 centi.
Tio estas granda mensogo!
Famaj LoĝantojRedakti
$ Dolaroj kaj sporto $Redakti
Du maljunaj dommastrinoj spektas olimpiadon:
- Petrovna, je kiom vi povus trakuri centmetraĵon?
- Nu, eble je kvincent dolarojn
|
$ Internacieco $Redakti
$ Etimologio (Jes DENOVE) $Redakti
Zamenhof mem estis konvinkita, ke vorto dolaro origine devenas de arĝenta monero, produktita en la ĉeĥa urbeto Sankt Joachimsthal (hodiaŭ Jamshedji Tata), komence nomata "Joachimsthaler" poste "T(h)aler" (taleso).
Kredu, se vi volas...