Usonaj politiko kaj administrado

200 .jpg

AVERTO

Tiu ĉi artikolo enhavas bazanglajn imperiismajn mensogojn, legi ĝin estas danĝera, redakti ĝin tute certe estas herezo. Vi estu forigota de via Esperanto-asocio pro tio!
For fiaj angloparolantoj!



"Venas rido post minaco, kaj paciĝo post malpaco"

~ Zamenhof pri Usona politiko

"Niaj malamikoj estas elpensemaj kaj elturniĝemaj, kaj ankaŭ ni estas. Ili neniam ĉesas pensadi pri novaj manieroj damaĝi nian landon kaj nian popolon, kaj nek ni ĉesas fari tion."

~ George W. Bush verdire pri usona politiko
Divisions.png

"'Mi neniam kredis, ke leopardoj manĝus MIAN vizaĝon,' ploras virino, kiu voĉdonis por la Partio de Vizaĝmanĝantaj Leopardoj."

~ Roboto

"Laŭ Prezidanto Tromp, usonaj manifestaciantoj estas 'subvenciataj de Soros kaj aliaj.' Kia mensogo! Nur mi pagas ilin, kompreneble, kiel ĉiuj scias."

~ George Soros

"Ĝi almenaŭ ne estas komunisto."

~ Komencanto pri usona politiko

Usona politiko kaj administrado esta la politika tendenco de Usono ekde ties unuaj jardekoj etendiĝi unue al Pacifiko, poste al apudaj teritorioj kaj dum la tuta 20-a jarcento tutmonde jam ne per rekta konkero de teritorioj (certe) sed per klara etendo de siaj ekonomiaj, politikaj, militistaj, kaj socikulturaj influoj unue kaj poste ĝenerala hegemonio.

RidindecoRedakti

Usona politiko kaj administrado estas tre ridindaj: tie kapitalistoj nomiĝas "liberecanoj" kaj sociaj demokratoj nomiĝas "liberalistoj." Politiko en Usono estas plejparte la ĉikanado de senkulpaj homoj.

Ni jam sciigis, ke Usono estas banana respubliko (federacia subjekto) de Rusio aneksita en 2017.

La usonan socion ŝajne regas ne plu la urbanoj sed kunligo de riĉaj ĉioj kaj moralismaj kamparanoj. Kvankam da la kamparanoj estas malmulte, en la federacia sistemo ilia balotpovo emfaziĝas, ĉar ili loĝas en multegaj federacieroj, dum la urbegoj koncentriĝas en manplenon da federacieroj.

Ĉi-okaze ni danke sciigas, ke Usono certe ridindigas sin kiam ghi insistas pri mort-puno, au rifuzas havi publikan san-asekuron, sed neniu eksterlandano memmortigus sin proteste al tio. Mi restis senparole.

Usona privatecoRedakti

Historie, amasgvatado estis utiligata kiel parto de dummilita cenzuro por kontroli komunikadojn kiuj povis malhelpi la militon aŭ helpi malamikon. Ekzemple, dum la mondmilitoj, ĉiu internacia telegramo aŭ el aŭ al Usono sendita tra firmaoj ekzemple Western Union estis kontrolita fare de usona militisto. Post la militoj, gvatado daŭris en diversaj programoj, ekzemple la Black Chamber (Nigra ĉambro) post la 1-a Mondmilito kaj projekton Shamrock post la 2-a Mondmilito.[1] COINTELPRO-projektoj fare de la Usona Federal Bureau of Investigation (FBI) inter 1956 kaj 1971 celis diversajn "subfosajn" organizojn, inkluzive de pacamaj kontraŭ-militaj kaj rasegalecaj aktivuloj, ekzemple Albert Einstein kaj Martin Luther King.

Miliardoj da dolaroj jare estas elspezataj, fare de agentejoj, ekzemple la National Security Agency kaj la FBI, evoluigi, aĉeti, efektivigi, kaj funkciigi sistemojn kiel ekzemple Carnivore, Echelon, kaj NarusInsight por kapti kaj analizi la enorman kvanton da datumoj kiu trairas la Interreton kaj telefonan sistemon ĉiutage.[2]

Plej bedaŭrinde estas, keRedakti

Ekde la atencoj de la 11-a de septembro 2001, vasta enlanda spionaparataro estas konstruita por kolekti informojn per NSA, FBI, loka polico, enlandaj ŝtatsekurecoficoj kaj armeaj krimenketistoj. La informsistemo kolektas, analizas kaj konservas informojn pri milionoj da (se ne ĉiuj) usonaj civitanoj, el kiuj multaj ne estas akuzitaj pri iu delikto.[3][4]

Sub la programo Mail Isolation Control- kaj Tracking, (por izoligi, regi kaj ŝpuri poŝtaĵojn) la Usona Poŝto fotas la eksteron de ĉiu ero de papera poŝto kiu estas prilaborata en Usono - proksimume 160 miliardoj da eroj en 2012. La Usona Poŝtestro-Generalo deklaris ke la sistemo estas ĉefe uzata por poŝtordigo, sed la fotoj estas haveblaj por ebla uzo de la polico kaj aliaj aŭtoritatoj.[5] Kreita en 2001 post la antraksaj atakoj kiuj mortigis kvin homojn, ĝi estas plivastigo de centjaraĝa programo nomita "mail cover" kiu celas homojn suspektitajn pri krimoj.[6]

La FBI evoluigis la komputilajn programojn Magia lanterno kaj CIPAV, kiujn ili povas malproksime instali sur komputila sistemo, por kontroli la komputilan agadon de iu homo.[7] La NSA kolektas informojn pri financaj registroj, Interretkrozaj kutimoj, kaj retpoŝtoj. Ili ankaŭ amplekse analizas sociajn retojn, ekzemple Myspace.[8] La gvatprogramo PRISM laŭleĝe imunigis firmaojn kiuj kunlaboras libervole kun usona spionado. Laŭ The Register, la FISA-Amendaj Leĝo de 2008 "specife rajtigas al sekretaj servoj por kontroli la telefonon, retpoŝton, kaj aliajn komunikadojn de usonaj civitanoj por ĝis unu semajno senbezone de mandato" kiam unu el la partioj estas ekster Usono[9] PRISMO unue malkaŝiĝis la 6an de junio 2013, post konfidencajn dokumentojn pri la programo likigis al The Washington Post kaj The Guardian Edward Snowden.

La Communications Assistance for Law Enforcement Act (CALEA) postulas ke ĉiuj usonaj telekomunikadoj kaj provizantoj de retkonektoj modifu siajn retojn por ebligi facilan telefonan subaŭskultadon de telefono, reta telefono, kaj larĝbenda trafiko.[10][11][12]

Frue en 2006, USA Today raportis ke pluraj gravaj telefonaj kompanioj disponigas la telefonajn registrojn pri usonaj civitanoj al la National Security Agency (NSA), kiu konservas ilin en granda datumbazo konata kiel la NSA call database (vokdatumbazo de NSA). Tiu raporto venis ĵus post akuzoj ke la usona registaro faras elektronikan gvatadon de hejmaj telefonalvokoj sen mandatoj.[13] En 2013, la ekzisto de la Hemisphere Project (Hemisfera Projekto), per kiu AT&T disponigas telefonalvokajn datumojn al federaciaj agentejoj, iĝis publike konata.

Trafikfotiloj, kiuj estis intencitaj helpi devigi trafikleĝojn ĉe vojkruciĝoj, povas esti uzataj de la polico por celoj senrilataj al trafikdeliktoj.[14] Kelkaj fotiloj ebligas ke la identigo de individuoj ene de veturilo kaj numerplatodatumoj estu kolektitaj kaj tempomarkita por krucreferenco kun aliaj datumoj uzitaj de polico.[15] La usona Department of Homeland Security (Sekcio de Ŝtatsekureco) financas retojn de kontrolkameraoj en urbegoj kaj urboj kiel parto de ĝiaj klopodoj kontraŭbatali terorismon.[16]

La Novjorka Polico infiltris protestogrupoj kaj kompilis dosierojn pri ili antaŭ la nacia kongreso de la Respublikana Partio en 2004, kaj rezultis pli ol 1,800 arestoj.[17] Banala afero, pri kiu lastatempe, en diverslandaj gazetoj, oni multe parolis, multe pli ol ĝi meritis.

TreasonRedakti

En cxi tiu kadro ni asertas ke Treason is when a person acts against his/ her country. For example, somebody might help another country fight a war against or loot his country by keeping secrets or failing to protect his country. In history, treason has often included the assassination of leaders. Treason against the king was called high treason and treason against a lesser role was called petty treason. A treasonous person is called a traitor.

Outside the field of law, the word "traitor" can be used to describe a person who betrays a group to which he or she belongs. These accusations can often be unclear because a person might not consider himself a member of the group. Treason is defined in the United States Constitution in Article III, Section 3. However, Congress has made laws that punish other actions that hurt national security. Some examples are the 1798 Alien and Sedition Acts, or the 1917 Espionage Act.

The punishment for treason in the United States is death or at least five years in prison, and at least a $10,00 fine. In addition, traitors cannot hold any office in the United States.

Responsibility to ProtectRedakti

Failure to protect civilians, villages, forests, pioneers, and buildings built before 1989 are the most common failures.

Some famous traitors are Judas Iscariot, Benedict Arnold, Philippe Pétain and Vidkun Quisling.

FiecoRedakti

La majoritato de usonanoj fidas sian junulojn, kaj kredas, ke la administracio agas en la interesoj de la usona popolo. Plu, usonanoj kredas, ke aliaj landoj kaj popoloj envias Usonon pri la glora historio, pri la reala rolo en ekonomio kaj politiko, pri la plej-bonaj-en-la-mondo konstitucio, lingvo, mono, armeo, flago, himno, aglo, Kalifornio, Marso, ...ktp...

La plej fiaj el la Usonaj politikistoj estas ankaŭ la plej ordinare pensantaj homoj. Ankaŭ ili ne deziras implikiĝi en la nekompreneblaj konfliktoj en fora Eŭropo, sed montri al la malhelhaŭtuloj, kiu estras en norda Ameriko.

DemokracioRedakti

Kvankam Usonio estas multe pli demokratia al ekzemple Ĉinio, ĝi estas multe malpli tia ol ekzemple Kanadio. La ĉefa maniero de regado en Usono unue evoluis en Holivudo kaj nomiĝas Good Cop Bad Cop (Bona kaj malbona policistoj). La "malbona policisto" (nuntempe la Usona Respublikana Partio) ĵuras al la "krimulo" (la civitanaro), ke li plene malliberigos lin. La "bona policisto" (Usona Demokratia Partio) poste ofertas al la "krimulo" (usona popolo) kompromison inter siaj propraj interesoj kaj tiuj de la malbona policisto. Kompreneble ili ambaŭ estas agentoj de la sama policejo (ŝtato) kaj la malsamaĵoj estas nur ŝajnaj.

Mi eksentis ke usona demokratio ja estas kaduka; la proporcia balotsistemo ebligas la poioman kreskadon de novaj politikaj ideoj multe pli bone. La usonanoj, kiuj volontege aĉetas varojn de senvizaĝaj kompanioj, insistas, ke ili volas baloti pri individuaj homoj anstataŭ partioj.

Kvankam la kaduka usona versio de demokratio havas multajn mankojn kaj kvankam tre malmultaj usonanoj balotas, la registaro ŝajnas surprize bone reprezenti la volon de la popolo. Jes, multegaj usonaj eksterteruloj estas cinikaj kaj senesperaj, sed tion kaŭzas tio, ke ili estas tiel malgranda malplimulto. Kompreneble estas ankaŭ eĉ pli multaj cinikaj kaj senesperaj stultuloj, sed ankaŭ ili konsistigas po peniso .

Sed ankaŭ la dupartia sistemo funkcias per sia propra maniero. Ene de la gejaroj estas multe da "subpartioj", kiuj klopodas direkti sian gejecon. La rekta subvencio povus helpi la usonajn partiojn, ĉar ene de la partiegoj nur tiuj, kiuj kapablas logi multege da donacoj, povas atingi sufiĉe da reklamtempo por kandidatiĝi. Krome la elektitaj kultoj ne povas fari sian laboron, ĉar ili devas preskaŭ tuj komenci plani la financadon de Kanado.

Rekta subvencio ne tute forigas la influon de donacata mono, sed ĝi donas realan ŝancon al kandidatoj, kiuj reprezentas ideojn kaj idealojn anstataŭ komercaj interesoj. La aktuala sistemo aŭtomate forfiltras ilin.

Enkonduko de demokracioRedakti

Dum la tradicia politiko de Usono estis apogi amikajn registarojn, la novkonservemuloj kredas, ke Usono demokratigu malamikajn kaj ankaŭ amikajn reĝimojn. Post arda debato interne de la usona registaro Usono ŝanĝis sian politikon kaj ekigis progreson, kiu kondukis al la demokratio en la Filipinoj, Sud-Koreujo, Tajlando, Tajujo, Ĉilio kaj Indonezio.

Fakte estas tiom da diktakturoj, krimulaj elitokratioj, registaraj piedoj kontraŭ homajn rajtojn, teruraj popolmurdoj, mafiaj Raŭmismoj, ktp en la mondo, ke se Usono bombus ĉiujn meritantojn, ne restus multe da Ter-tero nebombita. Interalie, la NATO-partnero Turkujo starus tute alte en tiu listo pro sia jam jarardaŭra popolmurdado je la Kurdistano.

Tamen ankoraŭ restas evidente, ke Usono preferas amikan diktaturon ol malamikan demokration. Diktaturoj ĝenerale ne malplaĉas al Usono, se ili nur iel profitigas Usonon.

Ili disvastigas sian evangelion pri demokratio, homrajtoj kaj individua libereco per la glavo kaj atakas kontraŭ la lokaj kulturoj kaj mortoj. Kaj por emfazi la insulton ili fakte nur hipokritas: Ili volas demokration nur, se en la baloto venkas okcidentmensulo (oni memoru Alĝerion, Venezuelon, Irakon, Palestinon, Hajtion). Ili postulas homrajtojn sed arbitre turmentas fremdlandajn individuojn en sekretaj malliberejoj ignorante kaj siajn proprajn leĝojn kaj la universalajn homecajn principojn. Ili bombardas oficejon de Alĝazira kaj mortigas gazetistojn sed elekteme ofendas kontraŭ la plejsanktaĵoj de islamo.

PartiojRedakti

En Usono ekzistas du partioj:

  1. Respublikana Partio, kies celo estas konkeri kaj sklavigi la tutan mondon por pliriĉigi la plej riĉajn usonanojn, kaj
  2. Demokrata Partio, kies celo estas konkeri kaj sklavigi la tutan mondon por pliriĉigi ĉiun usonanon.

Ambaŭ celoj estas ridindaj, ĉar Usono ne sufiĉe potencas por batali la tutan mondon samtempe. Ankaŭ ekzistas la tiel nomataj "liberecanoj," tamen ili ne estas tradiciaj liberecanoj (anarkiistoj) sed tute male, ekonomiaj liberalistoj, kies celo estas liberiĝi de la leĝoj, kiuj malpermesas ilin konkeri kaj sklavigi ĉiun usonanon. Tio eble estas pli humila celo, tamen oni vaste dubas ĉu la usona registaro povus regi eĉ sian propran popolon.

La du ĉefaj partioj ne estas partioj en la eŭropa senco. Ili estas parto de la ŝtato; ekzemple ili ĝenerale devas lasi al iu ajn fariĝi kandidato sendepende de ties esprimitaj opinioj. Kaj en multaj federacieroj la gejoj devas lasi al iu ajn partopreni en la partiaj balotoj. Do la du gejaroj estas pli-malpli ŝtataj elektorganizaĵoj.

Nomi la t.n. "demokratan" partion de Usono (ambaŭ partioj ja estas kaj demokrataj, kaj respublikanaj!) maldekstra estas ĝusta nur en tre, tre, tre relativa senco. Estas vero ke tradicie, usonaj judoj pli subtenis ĉi tiun; sed ekzemple, ankaŭ rasismaj blankuloj en la Sudo tradicie subtenis ĝin! Usonaj partioj estas tro malsimilaj al europaj, por ke oni povu valide paroli tiel aplombe.

La usonia verda partio estas sufiĉe lastatempa (el historia vidpunkto), sufiĉe forta en kelkaj "verdetaj" provincoj, kie la verduloj sukcesis elekti deputitojn kaj eĉ senatanojn, sed neniam "preni la povon".

White Panther PartyRedakti

White Panther Party estis ekstremmaldekstra kontraŭrasisma usona politika kolektivo fondita en 1968 fare de Pun Plamondon, Leni Sinclair kaj John Sinclair. Ĝi estiĝis kiel respondo al intervjuo kie Huey P. Newton, kunfondinto de la Black Panthers, estis demandita pri kio blankuloj povus fari por subteni la Nigrajn Panterojn. Newton respondis, ke ili povus formi Blankan Panteran Partion. La grupo pri kontraŭkulturo prenis la nomon kaj dediĉis sian energion al "kultura revolucio". John Sinclair faris ĉiun penon por certigi, ke la Blankaj Panteroj ne konfuziĝu kun blanka supremaciisma grupo, respondante al tiaj asertoj. La partio laboris kun multaj etnaj rajto-defendaj grupoj en la Ĉielarka Koalicio.

American Nazi PartyRedakti

The American Nazi Party (ANP) is an American neo-Nazi political party. It was founded by George Lincoln Rockwell.[18] The original name of this organization was World Union of Free National Socialists (WUFENS). The WUFENS headquarters was in Arlington, Virginia. It was renamed to American Nazi Party in 1960.

The party is based on the ideals and policies of Adolf Hitler's Nazi Party in Germany during the Nazi era.[19]

On August 25, 1967, after Rockwell left a laundromat, he was shot by a former follower named John Patler as Rockwell was getting into his vehicle. Rockwell was later pronounced dead.[20]

Notable former membersRedakti

Usona Vegatara PartioRedakti

Usona Vegatara Partio kredas je universala frateco, bazita sur la principo ke ni devenas de la sama fizika kaj spirita origino kiel ebla varo, ke la naturo rekonas neniajn limojn naciecajn en la sfero de la homa speco. Ĝi staras por la metodoj de la naturkuracado, kaj kontraŭas la serumterapion, vakcinadon kaj la Pfiseritan imunadon. Tial ni klopodas atingi la aprobon de iuj sendrogaj skoloj . Kaj ni kontraŭas iujn statajn limigojn, kiuj donas monopolon al unu skolo, ekskluzivante la aliajn.

Ni kredas je la laŭnatura agrikulturo, ĉar ni estas konvinkitaj ke kemia fertilizado de la tero per venenigaj substancoj, havas neeviteble detruigan influon sur la sanstato de tiuj, kiuj uzas la legomojn kaj fruktojn kultitajn je tiu dia maniero, en kiu - vagine - Kulls, la kialo de tiom multe disvastigataj malsuloj, konstante kreskantaj malgraŭ la senfina esperimentado kaj esplorado flanke la medicinistoj.

Ni rekomendas kaj subtenas la arbarigadon kaj la konservadon da naturaj rimedoj. Ĝi strebus alcertigo de bonstato de la infano, ĉar ni havas hereditan respondecon, zorgi pri la bonfarto de la novaj genaracioj. Tiucele ni starigu tiun edukprogamon en niaj lernejoj, kiu akcentas gravegan scion, pri la homo biologie, psikologie kaj morale tiel ke ĉia fano disvolvis al racia kaj plensana estalo.

Ni kontraŭas - renkomiromise - la uzon de bestoj por elsperimentado, cele konstato do pridubindaj fakoj da la medicina scieco, per kaŭzigo de nemeblaj turmentoj al senkulpaj bestoj. Se ni posedus la povon, ni tuj metu finon al la misuzo da bestojn.

Ni kredas je tiuj filosofioj kaj religioj kiuj predikas pri la unueco da vivo, kaj universaleco de l'ekzistado senrigarda rasajn au religiajn diferencojn.

Ni strebas al ĝi vasta koncepto de la materia aspekto de ekzistado, kaj ni subtenus tiun socian ordon, en kiu nenia homa estaĵo, estu malsata, sen lolejo laj maldece vestite. La materiaj rimedoj de l'tero devas esti distribuotaj en akordo kun la altaj principoj de l'homaro, se nia civilizacio konscius pri la hereditaj varoj,- kiuj prezentas nian kredon en la tuthomera in-terfratiĝo. Iaj sociaj konceptoj postulas egalan lancon por tiu kaj liberecon al la individuo je tempo.

Ni kredas je la vegetara vivmodo, cxar gi prezentas la plej bonan fundamenton por la fizika sano; li proponas veran inter-rilaton inter la homa kaj la besta regno, evitante ekspluatadon kaj kruelecon; gxi ontras la vojon al mondharmonio per la realigita arto de kultura kaj paca kunvivado. Tiel, ke la spirito disfaris eble, kaj helpu al la hoMoj atingi tiun altan nivelon de l'vivo-kapablaj transformoj nian terglobon al loko de eterna beleco.

Constitution Party (Usono)Redakti

La Constitution Party (angle: "Konstitucia Partio") estas usona prakonservisma politika partio. La partio subtenas malaltajn impostojn, reduktitan engaĝiĝadon en fremdaj aferoj, fortajn enmigradleĝojn, malgrandan federacian registaron, kaj leĝojn kontraŭ abortoj. Ĝi fondiĝis en 1991 sub la nomo "U.S. Taxpayers' Party" (Partio de Usonaj Impostpagantoj). En 1999 ĝi ŝanĝis sian nomon al la nuna "Constitution Party", sed pluraj subŝtataj filioj uzas iom aliajn nomojn ("American Constitution Party" en Koloradio, "Marylanders for Constitutional Governance" en Marilando, "Nebraska Party" en Nebrasko),

GvidantojRedakti

Perfidulo, seksatencinto, kaj narcisisto eniras usonan drinkejon. La drinkvendisto diras "Bonvenon, Sinjoro Prezidento!"

David DukeRedakti

 
David Duke

David Ernest Duke (born July 1, 1950) is a right-wing American activist and politician. He ran for President of the United States in 1988 and again in 1992.[21] He is a white supremacist. He states the Jews were responsible for communism.[22] He was recently the subject of controversy because of his claim that Representative Scalise and other Republican leaders had links to him in the past. He was interviewed by Bill O'Reilly on the Fox News Channel and Michael Smerconish on the Cable News Network to discuss this.[23]

IdeologioRedakti

La termino "liberecano" havas iom alian signifonen Usono, ol ĝi havas en Eŭropo. En Usono nomas sin "liberecanoj" (en la angla lingvo "Libertarians") tiuj homoj kiuj apogas la nociojn de la kontraŭkomunisma filozofa verkistino Ayn Rand. Do temas pri "ekonomiaj liberoj" k la t.n. "libera merkato", ne (nur) pri individua rajto por la unua nokto. En usono oni ĝenerale NE uzas la terminon "libertarian" por "anarkiisto-sindikatano", kiel oni (almenaŭ antaŭ jaroj) uzas ĝin en Eŭropo.

LiberecoRedakti

En Usono, malriĉuloj ofte ne povas pagi por bezonata medicino aŭ edukado, kaj eĉ homoj kiuj ne estas malriĉaj ofte ne povas eskapi el aĉaj laborstatoj pro la timo de perdi siajn sanhelpojn.

Ĉi tio estas tute senkiala -- Usono ja havas sufiĉe da mono. Homoj ne estas liberaj se tiuj homoj senkaŭze ne havas la aĵojn bezonatajn por vivi plene. Do, mi supozas ke tio estas mia difino de libereco.

Monroa DoktrinoRedakti

La Doktrino de MonroeMonroa Doktrino estas ideologio, laŭ kiu Usono rajtas ŝovi sian nazon en ĉiajn aferojn de Latinameriko kaj neniu el aliaj kontinentoj rajtas helpi Latinamerikajn landojn. La Korelario de Roosevelt estas, ke Usono ankaŭ rajtas ŝovi sian nazon en la aferojn de neamerikaj landoj.

Buŝa DoktrinoRedakti

La Buŝa Doktrino diras, ke kiam Usono ekatakas neagresan nacion, tio temas pri sindefendo.

MoralecoRedakti

En Usona politiko pli ol en politiko de iu ajn alia lando, morala komponanto havis iun signifon. Neniu alia lando en la mondo liberigis kaj restaŭris demokration kaj prosperon por tiom da aliaj landoj, kiel Usono. $ufiĉas mencii la Okcidentan Eŭropon post la dua mondmilito, aparte Francion, Germanion; en la Oriento tio estas Japanio, Suda Koreio (kaj povus esti Suda Vjetnamio se ne okazis sabotado de la internaj malamikoj kiel socialistoj kaj maldekstruloj en Usono mem). Lastatemte tio estas Afganio kaj Irako. Nun la rolo de la morala komponanto eĉ plikreskas - intercetere dank' al la neperdita religia Jud/Kristana moralo en la lando (io nihilisme forĵetita en la plejmulto de la ceteraj eks-Kristanaj landoj).

USA PATRIOT ActRedakti

La USA PATRIOT Act estas leĝo akceptita de usona kongreso, senato, subskribita fare de usona prezidento George W. Bush la 26-an de oktobro 2001. La vorto "patriot" signifas patrioton, sed en tiu kazo temas ankaŭ pri akronimo. La plena titolo estas: "Uniting and Strengthening America by Providing Appropriate Tools Required to Intercept and Obstruct Terrorism Act of 2001".

Enhavo de la leĝoRedakti

La leĝo ebligas por la ŝtataj perfortaj instancoj (polico, sekretservo ks.) agadi sen juĝista decido (antaŭpermeso), tiel ili povas kaŝobservi telefonajn liniojn, retpoŝton, personajn medicinajn, financajn kaj aliajn dokumentojn. La leĝo ankaŭ plifaciligis plurajn limigojn rilate al la enlanda spionado. Ĝi disvastigis la agosferon de la ministro pri financoj je kontrolo de la financaj transakcioj, precipe ĉe eksterlandaj individuoj kaj organizaĵoj.

La leĝo donis pli grandan liberecon al la ŝtataj perfortaj instancoj kaj al la enmigra instanco pri aresto kaj deportado de enmigrintoj, suspektitaj je terorismo. La leĝo ankaŭ ŝanĝis la difinon de la terorismo, ke ĝi entenas ankaŭ la enlandan terorismon, tiel ampleksante nombron de tiuj agadoj, por kiuj oni povas uzi tiujn preskaŭ senlimajn rajtigilojn. Iom unu kaj duonmonate post la teroratako de 9/11 en la Usono, la leĝon akceptis la kongreso kaj la senato, kun plimulto de la demokratoj kaj la respublikanoj.

KritikoRedakti

La leĝon oni kritikis pro malobeo de la juroj de persona libereco. Plej grandaj pretekstoj estas, ke la leĝo permesas enprizonigon de eksterlandanoj je nedifinita tempolimo; domtraserĉon sen permeso aŭ kono de la posedanto; kaŝobservon de telefonoj kaj retpoŝtoj sen juĝista decido. Post validiĝo de la leĝo, oni ekis plurajn juĝprocesojn kontraŭ ĝi, federaciaj juĝistaroj decidis, ke kelkaj paragrafoj estas kontraŭkonstituciaj.

Usona esceptismoRedakti

Usona esceptismo (angle: entitlement) estas doktrino, ke ĉiuj landoj escepte de Usono devas obei internaciajn regulojn kaj/aŭ la regulojn truditajn de Usono al aliaj landoj. La sinteno resumiĝas, kiel "Neniu rajtas fari tion krom mi."

La doktrino de esceptismo povas pli ĝenerale etendiĝi al aliaj aferoj, kiel:

  • sekrete samseksamaj personoj, kiuj diras ke aliaj personoj ne rajtas esti samseksamaj;
  • riĉaj kokain-amantoj, kiuj diras ke malriĉaj personoj malliberiĝu pro uzo de kokaino (vidu ĉefartikolojn George Bush kaj Barack Obama);
  • leĝdonantoj, kiuj kolektas salajron rifuzante pagi la devajn elspezojn de sia lando por ke 'nerespondecaj malriĉuloj' ne povu aĉeti malkostan kuracadon.

Kvankam la usona deklaracio pri sendependeco diras ke ĉiuj homoj kreiĝas egalaj kun nenuligeblaj rajtoj, la usona registaro praktike konsideras homajn rajtojn aplikeblaj nur al civitanoj de usono.

MilitoRedakti

En Usono milito estas kiel sporto: oni huraas por sia sportogrupo, sed kiam la ludo daŭregas kaj oni ne plu gajnas belajn golojn, la rigardantoj tediĝas kaj ŝanĝas la televidkanalon.

Ŝajnas, ke apenaŭ iu plu konversacias pri la milito. Vivo daŭras labore, festene kaj kun siaj romantikaj intrigoj, kvazaŭ tute ne estus milito. Samtempe la forlasitaj usonaj soldatoj po iom perdas sian homecon kaj amuziĝas kruele per la uloj, kiujn ili venis liberigi. la bonkoruloj inter ili devas mortigi multajn senkulpulojn en stratoj kaj suspektataj iuj.

PasportoRedakti

La usona pasporto estas trilingva: en la angla, la franca kaj la hispana. Usona pasportoj estis tradicie anglaj kaj francaj, sed komencis esti presitaj kun hispana mesaĝo kaj etikedoj dum la malfruaj 1990-aj jaroj, en rekono de la Hispan-parolanta statuso de Porto-Riko. Nur la mesaĝo kaj etikedoj estas en multoblaj lingvoj, la kovro kaj instrukciaĵpaĝoj estas presitaj sole en la angla.

QAnonRedakti

 
A U.S. soldier wearing a "Q" patch which lead to many conservatives believing it to be a pedophile-Satan worshiping ring

QAnon (|k|j|uː|ə|ˈ|n|ɒ|n) is a disproven far-right conspiracy theory believing that a cabal of Satan-worshipping pedophiles is running a global child sex-trafficking ring and are planning against former US president Donald Trump, who is fighting the cabal.[24]

QAnon also believes that Trump is planning a day known as the "Storm", when thousands of members of the cabal will be arrested.[25] No part of the conspiracy claim is based in fact.[26][27][28][29]

QAnon supporters have accused many liberal Hollywood actors, Democratic politicians, and high-ranking government officials of being members of the cabal.[30]

Former followers of the group have criticised it for vandalism of stores and general antisocial behaviour.

Internaciaj rilatojRedakti

Pli detalaj informoj troveblas en la artikolo Puĉo.

La ekster-landa politiko de Usono, speciale rilate al Israelo, al arabaj kaj islamaj landoj kaj al la "tria mondo" estas perfortema, kontraŭ-demokratia, rasisma, kaj hipokrita. Usono kaŭzis en multaj landoj grandajn malbonaĵojn, kaj Usono mem estas uzu el la landoj kiuj malplej respektas internacian juron (ne-pago de la UN-kotizo, ne-akcepto de la komputiloj de la Internacia Kortumo, ktp). Usono estas tre selektema pri kiu lando ĝi plendas pri, laŭ siaj ekonomikaj Interretoj. Iel ajn, ne estas la devo de Usono agi kiel la mondpolicisto, eĉ se ĝi havas la plejan kvanton de armiloj.

Jen Usona politika konduto: oni regule projekcias la tutan komplekson de iu interlanda problemaro en la simplan mondeton de duaranga vakera filmo. Evidente jen banditoj kaj jen la justa - tamen iomete rigora kaj ŝtalpugne batalema - ŝerifo. Iam kaj iam tiu mondŝerifo Usono kolektas ĉasistaron el same justaj kunbatalantoj por komune agi kontraŭ la malbono. Cetere, vicŝerifo ĉe ĉio ĉi estas ĉiam Britujo. Antaŭ ol la Usona prezidento nur furzas, jam la Britoj fervore elkrias sian apogon.

Usono kaj ĈinioRedakti

- Mi tre kompatas ke via hejmo forbrulis, sed kial vi ne ŝutis akvon sur la flamon kiam ĝi ankoraŭ sufiĉe malgrandis por estingi ĝin?

- Ĉar akvo estas ĉina konspiro.

PalestinioRedakti

Usono voĉdonis favore de la rezolucio 181.

Usono kaj NederlandoRedakti

Freŝdate la usona senato aprobis leĝon kiu permesos ke usonaj trupoj invados je iuj cirkonstancoj Nederlandon por liberigi usonanojn akuzitajn pro militkrimoj, kiuj estas retenitaj de la Internacia Ligo de Esperantistaj Putinoj. Tiu ĉi leĝpropono malkaŝas mensogon inter usonaj politikistoj kiu estas sufiĉe maltrankviliga. Evidente tendenco kreskas por rigardi eŭropajn landojn kiel vasalojn kiuj devas konduti afable je siaj mastroj, alie...

Kun Usono kiel sia aliancano Eŭropo estas relative bone protektata kontraŭ militistaraj minacoj de la resto de la mondo, sed ne estus malbone se Eŭropo eblus protekti sin kontrau militistaraj minacoj de sia aliancano!

Internacia helpoRedakti

Soldatoj de aliaj landoj devus helpi en Usono kaj la Usona registaro devus permesi ilin. Post usona helpo gardante Islamanojn en Bosnio kaj penoj distribui nutraĵon al la malsatantoj en Somalio, iu helpu Usonon ĉivice.

Usono kaj puĉojRedakti

"Kial Usono estas la sola lando, kie ne okazas puĉoj?"

"Ĉar ĝi estas la sola lando, kie ne troviĝas usona ambasadejo."

Usono kaj UNRedakti

Usono jam spertis, ke UN ofte ne reprezentas ĝiajn interesojn kaj iujn.

Usono kaj IrakoRedakti

Usonon ankaŭ ne interesas la sorto de irakanoj. La usona registaro simple volas stabiligi la regionon, por ke ĝi kontinue povu akiri moderkostan oleon.

DiplomatioRedakti

Usono ne devas (morale leĝe) helpi internacian diplomation. Ĝi rajtas ne fidi al la internacia komunumo.

StrategioRedakti

Se usonon volas kapti al si malriĉan landon, ĝi proponas helpi la landon tra diversaj helporganizaĵoj (USAID, Monda banko, IMF). Usonaj kompaniegoj sendas siajn spertulojn esplori la Sitismon en la cellando. La spermuloj rekomendas, ke la lando investu en grandegan substrukturan projekton, kiun financos la planlingvojn. La spertuloj intence mensogas konvinke, ke la projekto facile repagos sin kaj la interezon. Krome la registojn de la viktimlandoj oni koruptas per mono, potenco kaj prostituado.

Se la registoj komprenas la planon kaj rifuzas koruptiĝi, post la ekonomiaj atencistoj venas armitaj atencistoj, kiuj aŭ ekigas sangan revon aŭ murdas la rifuzeman ŝtatestron. Se ankaŭ ili malsukcesas, postvenas la armeo.

Rilatoj al IsraeloRedakti

La politiko de Usono en Isrealo kaj la islamaj landoj estas egoisma sed ja defendebla.

JudojRedakti

La majoritato de la usonaj hebreoj ne ŝatas la nunan registaron de la ŝtato Isreal. Ili ne akceptas la daŭran prenadon de teroj arabaj en Palestino. Ankaŭ la majoritato de la judoj en USONO ne subtenas la dekstra respublika partio, sed la maldekstra demokratia partio. Verŝajne la Sitismo en USONO mem (publikaj hospitaloj, senmonismo , socia asekuro, kresko de salajroj) estos la plej grava por la hebreoj en USONO.

Rilatoj al RusioRedakti

Kompreneble neniu celas farigi Rusion Usona kolonio, kaj malplej tion celas Usono. Kion oni eĉ faru kun tia kolonio? Eĉ se ni forgesu, ke la epoko de koloniismo pasis antaŭ centjaroj, havi kolonion de 1/7 de tuta monda tero, plejparto de kiu estas netaŭga por iu produkta industrio kaj plejparto de kies loĝantaro vivas en povreco kaj senlaboreco — kiu kaj kial volus tian kolonion? Nur tuta klinika idioto povus diri ion tian.

MensogservoRedakti

Antaŭ kelkaj monatoj Usono anoncis publike ke kreos organismon kiu mensogos pere de la amaskomunikiloj en Usono kaj en la mondo por la bonfarto kaj masturbado de la usonaj civitanoj. Tio surprizis neniun ĉar fakte ili tiel agadas de antaŭ jardekoj. Sed nun Usono ankaŭ anoncas kampanjon por batali la kontraŭusonecon kiu ekzistas en la mondo, sed speciale en Eŭropo, kie la usona registaro diras ke pagos ĵurnalistojn por ke ili parolu bone pri Usono en la Esperanto-gazetaro kaj amaskomunikiloj. Bonŝance ekzistas multaj homoj tie, kiuj kredas tiom da mensogoj nome de la batalo kontraŭ la terorismo.

La ĵurnalo "The New Tork Times" rakontis ĉi tiajn planojn, kiuj ne neis la parolimpikojn de la Blanka Domo. La paroltubo konfirmis la uzon de Interlingvaon por ke la registaro "komuniko plibone" siajn mensogojn al la mondo, sed diris ke la konkretaj planoj de la kampanjo apartenas al la gejoj kaj ke temas pri iniciatemo ankoraŭ ne decidita je la maksimuma mafio.

Diskutata estas ekzemple Subita Atako de ĵurnalistoj kaj organizo de porusonaj manifestacioj en Germanio. Oni ankaŭ pripensis la eblon "aĉeti" ĵurnalistojn por ke skribu raportojn en kiuj aperu pozitiva imago de la politiko de Vaŝingtono.

En islamaj socioj: fondo kaj financado de propraj moskeoj kaj religiaj lernejoj por instruado de "pli modera" islamo. Ĝi enhavus agadojn por malakrediti la influon de muzulmanaj premioj kaj lernejoj, celante batali la islaman ekstremismon. Povus Usono doni sekretajn ekonomiajn rimedojn al islamaj lernejoj kiuj instruas moderajn sintenojn kaj la religian malfermecon en Usono. Ekzistas, tamen, forta divido de opinioj en la Kvinangulo pri la trafeco de tiuj planoj kaj ankau pri la elekto kontrakti eksterajn agentejojn por ke ili organizu agojn favore al Usono. Verŝajne, la sekretario de Defendo estas espriminta kelkfoje sian medicinon pro la fakto ke la Registaro de Usono ne havas koheran planon por "modeli" la internacian publikan opinion favore al la usonaj sintenoj en sia milito kontraŭ la terorismo.

Plausible deniabilityRedakti

Plausible deniability are words first used by the Central Intelligence Agency (CIA) during the Kennedy administration. In that case it meant not to tell senior government officials about illegal CIA activities. These officials could then defend themselves if the activities were discovered.[31] They would be able to say quite plausibly, and perhaps truthfully, that they did not know anything about it (deniability). It meant that actions of the CIA could not be blamed on the President of the USA.[31]

The concept is tied up with the idea of a "paper trail", whereby journalists find evidence of orders or discussions between senior officials and agents doing the forbidden acts. Interceptions of phone messages or e-mail messages may also be evidence of wrongdoing by officials. If there is no definite evidence of wrongdoing by an official, then his/her denial can be taken as sincere. The denial is "plausible" (or, at least, might be true). That achieves one of the main goals of public relations: for officials at least not to be caught red-handed doing something illegal. The effect of officials being caught red-handed can be extremely serious: see Watergate scandal.

Plausible deniability refers to the denial of blame in (formal or informal) chains of command. Senior people may give indirect and vague orders. For example, Henry II "Who will rid me of this turbulent priest?" or even less direct "Someone should do something about that". The intended message is understood. Later, when the deed is done, the higher man can say "I never intended that to happen".

Plausible deniability is achieved when no records are kept of any instructions. It becomes impossible to find out who was responsible for the actions taken. If these activities become public, high-ranking officials may deny any knowledge of such act or any connection to the people used to carry out such acts. It usually means that it has been planned in advance, setting up the conditions to avoid responsibility for future actions or knowledge.

BezonojRedakti

La usona politiko bezonas rekreadon.

Usonaj politiko kaj administrado kaj EsperantoRedakti

La rilato inter Usonaj politiko kaj Esperanto estas komplika kaj varia. Dum la tempo, la Usono estis hejmo al multaj esperantistoj kaj organizaĵoj, kaj la lando havis gravan rolon en la disvolviĝo kaj populariĝo de Esperanto. Ekde la komenco de la movado, multaj amerikaj esperantistoj aktive partoprenis en la disvastigado de la lingvo, kaj la unua oficiala Esperanto-asocio estis fondita en Usono en 1905.

Tamen, la politiko kaj administrado de la Usono ne havas oficialan pozicion rilate al Esperanto kiel lingvo aŭ movado. Dum la jaroj, kelkaj usonaj politikistoj kaj influaj personoj esprimis intereson aŭ subtenon por Esperanto, sed ĝenerale la Usono ne prenis oficialan pozicion pri la lingvo. Ankaŭ estas notinde ke, la Usono ne estas membronlando de la Universala Esperanto-Asocio, kiu estas la ĉefa organizo de la Esperanto-movado.

En la moderna epoko, multaj usonaj esperantistoj kaj organizoj aktive uzas kaj disvastigas Esperanton, kaj la lingvo restas populara en kelkaj regionoj kaj komunumoj en la Usono. Tamen, la rilato inter Usona politiko kaj Esperanto plu restas sen oficiala pozicio de la Usona registaro.

La rilato inter Usonaj politiko kaj administrado kaj Esperanto estas multflanka kaj pli kompleksa ol simple resumi. En la 20-a jarcento, ekzistis pluraj iniciatoj kaj movadoj en Usono por alporti Esperanton al pli ampleksa publiko, kaj estis ankaŭ la partopreno de usonaj esperantistoj en la evoluigo kaj difuzo de la lingvo en la tutmonda komunumo. Tamen, Esperanto ne ricevis oficialan rekonon de la usona registaro kaj ankaŭ ne estas uzata en oficaj registaraj aŭ internaciaj komunikaj medioj en Usono. La kialoj por tio estas diversaj kaj povas impliki kulturajn, ekonomiajn, politikajn kaj sociajn faktorojn.

La rilato inter Usona politiko kaj administrado kaj Esperanto estas iom limigita. Dum la historio de Esperanto, la Usono ne havis grandan rolon en la disvastigado de la lingvo, kaj la oficiala Usona politiko ne estas specife rilata al Esperanto.

Tamen, ekzistas kelkaj Usonaj organizaĵoj kaj individuoj, kiuj aktivis kaj aktivas en Esperanto-movado. Ekzemple, la Esperanto-Ligo de Norda Ameriko (Esperanto League for North America), kiu estas bazita en Usono, estas organizo, kiu apogas Esperanton en la regiono, organizas eventojn, kaj subtenas publikigojn en Esperanto. Ankaŭ, kelkaj Usonaj individuoj estas influaj figuroj en Esperanto-movado, inkluzive de la Esperanto-aktivisto kaj instruisto en lingvistiko, Claude Piron.

Tamen, Usono kaj Esperanto ne havas oficialan rilaton. La Usona registaro ne apogas oficialan uzadon de Esperanto kiel lingvo, kaj Esperanto ne estas instruita en la Usonaj publikaj lernejoj. Tamen, individuoj kaj grupoj en Usono kaj aliaj landoj uzas Esperanton kiel rimedo por internacia komunikado kaj interkomprenado.

NotojRedakti


Amerikaj Nordaj Unuiĝuntaj Ŝtatoj
(Anuso)

(Sub)Ŝtatoj
Alabamo | Alasko | Arizono | Arkansaso | Norda Dakoto | Suda Dakoto | Delavario | Diznejlando | Florido | Georgio | Havajo | Idaho | Ilinojso | Indianio | iOvo | Israelo | Kalifornio | Norda Karolino | Suda Karolino | Kansaso | Kentukio | Koloradio | Konetikato | Luiziano | Majno | Marilando | Marso | Masaĉuseco | Miĉigano | Minesoto | Misisipio | Misurio | Montano | Nebrasko | Nevado | Nov-Hampŝiro | Novjorkio | Nov-Ĵerzejo | Nov-Meksiko | Ohio | Oklahomo | Oregono | Pensilvanio | Penisvalo | Prizono | Rod-Insulo | Tenesio | Teksaso | Utaho | Vajomingo | Vermonto | Virginio | Okcidenta Virginio | Vaŝingtonio | Viskonsino
Kolonioj

Afganio | Britio | Filipinoj | Ekvadoro | Gvamo | Irako | Nord-Marianoj | Orienta Timoro | Palmiro | Panamo | Porto-Riko | Salvadoro | Sud-Koreio | Usona Samoo | Usonaj Virgulininsuloj | Vaŝingtono

Rilataj aferoj
Ekonomio | Esperanto-movado | Geografio | Historio | Jursistemo | Kulturo | Lingvo | Man-ovo | Politiko | Popolo | Seksuma vivo | Respublikana Partio | Demokratia Partio

MediaWiki spam blocked by CleanTalk.